Żydzi w aglomeracji Krakowa w czasach stanisławowskich. Przemiany prawne, gospodarcze i społeczne

Autor: Przemysław Zarubin

Rok wydania: 2012

Liczba stron: 404

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Jedno z największych skupisk żydowskich na terenie Rzeczpospolitej w okresie stanisławowskim stworzyła, licząca ok. 3,5 tys. członków, gmina krakowska. Przy czym liczba ta nie obejmowała tylko i wyłącznie mieszkańców Żydowskiego Miasta na Kazimierzu. Zaliczano doń bowiem także tych Żydów, którzy osiedli na terenie miejskich i szlacheckich jurydyk oraz w podkrakowskich dobrach ziemskich i kościelnych. Losy krakowskich Żydów w drugiej połowie XVII w., którym poświęcono niniejszą pracę, są niezwykle istotne i zajmujące. Omawiany okres był bowiem czasem intensywnych i burzliwych przemian politycznych, gospodarczych oraz administracyjnych nowożytnej Rzeczypospolitej (ze wstępu).

Spis treści:

Wstęp /5

Część 1

Zagadnienia prawno-ustrojowe (sądownictwo i administracja) /17

Rozdział 1. Gmina /19

Rozdział 2. Wojewoda, podwojewodzi, sąd podwojewodziński /26

Rozdział 3. Sąd grodzki (starościński)  /35

Rozdział 4. Sądownictwo specjalne i administracja skarbowa /39

Rozdział 5. Wielkorządca i sąd wielkorządowy /44

Rozdział 6. Sąd asesorski i koronny /50

Rozdział 7. Sąd ziemiański i komisje na tle problematyki długów żydowskich /52

Rozdział 8. Żydzi na jurysdykach /61

Rozdział 9. Pod władzą Habsburgów /65

A. Okupacja Kazimierza (1772-1776), administracja austriacka /65

B. Sytuacja prawno-administracyjna Żydów na Podgórzu /67

Rozdział 10. Sądownictwo i administracja konfederacka /72

Rozdział 11. Komisje Dobrego Porządku /82

Rozdział 12. Krakowska Komisja Cywilno-Wojskowa (1789-1794)  /86

Rozdział 13. Władze miejskie /92

A. Magistrat i sądownictwo miejskie /92

B. Administracja miejska /96

C. Dozór miejski 1792 r. /103

Rozdział 14. Spory między jurysdykcjami (ze szczególnym uwzględnieniem okresu funkcjonowania konstytucji "Prawo o miastach: z 1791 roku)  /111

Część 2

Zagadnienia ekonomiczne /127

Rozdział 1. Wokół handlu żydowskiego /129

Rozdział 2. Wokół żydowskiego rzemiosła /148

Rozdział 3. Żydowscy arendarze /170

A. Arenda Miejska /174

B. Prowenty wielkorządowe /179

C. Szynkarze i karczmarze żydowscy na wsi podkrakowskiej /182

D. Arenda w gminie żydowskiej /186

Rozdział 4. Żydzi w browarnictwie krakowskim /190

A. Browar starościński /190

B. Browar wielkorządowy /194

C. Inne browary /197

D. Stosunek do Żydów-arendarzy browarnych  /198

Rozdział 5. Polityka władz miejskich wobec Żydów zamieszkujących jurydyki i przedmieścia krakowskie /201

A. Polityka władz Krakowa /201

B. Polityka władz Kazimierza /210

C. Polityka władz Kleparza /212

Część 3

Problemy i konflikty społeczne /229

Rozdział 1. Żydzi a Kościół /231

Rozdział 2. Stosunki Żydów z Akademią Krakowską, szkołami i klerem parafialnym /245

A. Akademia Krakowska /248

B. Stosunki z parafiami /253

Rozdział 3. Problem konwersji /262

Rozdział 4. Żydowski margines społeczny /286

A. Etiologia biedy i przestępczości wśród Żydów, kategorie przestępstw /286

B. Przestępczość zorganizowana /293

C. Żydzi-paserzy zrabowanego mienia /300

D. Przestępczość wśród neofitów /302

E. Przestępczość gospodarcza /304

Rozdział 5. Spór o kwaterunek i opłaty dla wojska /310

Zakończenie /331

Aneks /337

Wykaz skrótów /353

Spis ilustracji /355

Bibliografia /357

Indeks osobowy /377

Indeks geograficzny /395