Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie Białorusi w latach 1941-1944

Autor: Swiatosław Kulinok

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 596

Okładka: twarda

Format: 15,00 cm x 21,00 cm

„Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo dywersyjne…” - to rozbudowana i szczegółowa monografia dotycząca działalności niemieckich agencji wywiadowczych na okupowanym terytorium Białorusi. Autor analizuje ośrodki w poszczególnych rejonach, posługując się współczesnym podziałem administracyjnym Republiki Białorusi na obwody.

W prezentowanej pracy autor z kronikarską dokładnością opisuje strukturę wspomnianych niemieckich szkół i kursów, ewolucję ich głównych obszarów działalności oraz przygotowania do ataku na Związek Sowiecki. Oprócz tego w publikacji znalazły się szczegółowe rozważania poświęcone aparatowi terminologicznemu i pojęciowemu oraz ogólnym teoretycznym aspektom pracy agenturalnej. Główna część monografii jest jednak poświęcona działalności niemieckich szkół i kursów wywiadowczo-sabotażowych w latach 1941-1944 na terenie Białorusi. Autor omawia główne typy stacjonarnych tajnych ośrodków szkoleniowych, system szkolenia agentów oraz najważniejsze obszary ich pracy.

Monografia oryginalnie została napisana w języku rosyjskim i ukazała się w 2020 r.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Do polskiego czytelnika  /11

Wprowadzenie  /15

Rozdział 1. Historiografia i źródła  /19

1.1. Ogólna charakterystyka historiografii i perspektywy badań nad tematem   /19

1.2. Osiągnięcie sowieckiej historiografii (lata czterdzieste XX w. - 1991 r.)  /27

1.3. Historiografia współczesna (lata dziewięćdziesiąte XX w. do teraz)   /40

1.4. Źródła   /59

Rozdział 2. Ustanowienie reżimu okupacyjnego na terenie Białorusi oraz działalność niemieckich służb specjalnych i organów wojskowo-policyjnych w zakresie organizacji szkół i kursów wywiadowczo-dywersyjnych   /78

2.1. Abwehra, jej organy i struktury. Przygotowania do ataku na ZSRS oraz działalność wywiadowczo-dywersyjna w przededniu wybuchu wielkiej wojny ojczyźnianej  /79

2.2. Ustanowienie reżimu okupacyjnego na terenie Białorusi   /124

2.3. Organy okupacyjne władzy, ich działalność i rola w werbowaniu ludności do działalności wywiadowczo-dywersyjnej na terenie BSRS  /138

Rozdział 3. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne: charakterystyka ogólna  /168

3.1. Aparat terminologiczny charakteryzujący ośrodki szkoleniowe   /168

3.2. Rodzaje szkół i kursów   /173

3.3. System szkolenia agentury wywiadowczo-dywersyjnej    /179

3.4. Główne kierunki działalności agentury przeciwnika  /193

3.5. Przygotowanie i działalność fałszywych oddziałów partyzanckich na terenie BSRS   /225

Rozdział 4. Społeczna baza przygotowania agentury przeciwnika   /252

4.1. Przygotowanie agentury w przededniu i w pierwszych miesiącach po wybuchu wielkiej wojny ojczyźnianej  /252

4.2. Jeńcy wojenni   /261

4.3. Ludność cywilna okupowanych obwodów Białorusi   /268

4.4. Aspekt narodowościowy werbunku niemieckiej agentury   /301

4.5. Niektóre społeczne aspekty pozyskiwania ludności cywilnej do działalności agenturalnej  /318

Rozdział 5. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie BSRS w latach 194-1944  /332

5.1. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie obwodu brzeskiego  /332

5.2. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie obwodu witebskiego  /353

5.3. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie obwodu homelskiego  /365

5.4. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie obwodu grodzieńskiego   /374

5.5. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie obwodu mińskiego   /380

5.6. Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo-dywersyjne na terenie obwodu mohylewskiego  /429

5.7. Przygotowanie agentury do walki z ruchem partyzanckim w BSRS na terenie Niemiec, Polski, krajów bałtyckich, Ukrainy i Rosji   /445

5.8. Szkoły policyjne i szkoły przygotowujące kadrę dowódczą do formacji wojskowo-policyjnych na terenie Białorusi   /469

Rozdział 6. Rezultaty działalności niemieckich tajnych szkół na Białorusi w latach wielkiej wojny ojczyźnianej  /485

6.1. Liczba niemieckich szkół (kursów) wywiadowczo-dywersyjnych i wyszkolonej agentury na terenie Białorusi w latach wielkiej wojny ojczyźnianej   /485

6.2. Efektywność pracy agentury przeciwnika   /492

6.3. Ewidencjonowanie śledztw i spraw sądowych oraz losy zdemaskowanej agentury   /512

Zakończenie   /525

Wykaz skrótów   /545

Bibliografia  /548

Indeks nazwisk   /572

Indeks geograficzny   /585

Summary  /595