Kustosz Pamięci. Ksiądz Leon Stępniak (1913-2013). Więzień Dachau i Mauthausen-Gusen

Autorka: Anna Jagodzińska

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 452

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Publikacja dotyczy bardzo ciekawego zagadnienia obejmującego zarówno życie ks. Leona Stępniaka, więźnia KL Dachau, a także samego sposobu funkcjonowania tego głównego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla duchownych. Osobne rozdziały dotyczą też sposobu upamiętniania zbrodni oraz funkcjonowania środowiska księży dachauowców, którego aktywnym członkiem był ks. Stępniak.   

Praca w znacznej mierze opiera się na niedostępnym publicznie archiwum ks. Stępniaka, przekazanym Autorce. Jest to niezwykle interesujący zasób, zawierający zarówno relacje obozowe, korespondencję, zbiór prasy środowiskowej, dokumenty etc.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp   /19

Komentarz bibliograficzny   /33

Rozdział 1

Ksiądz Leon Stępniak (1913-1939)    /53

1.1. Niepodległościowe korzenie Wielkopolski    /53

1.2. Dom rodzinny    /56

1.3. Lata szkolne     /66

1.4. W Seminarium Duchownym     /74

1.4.1. Gniezno (1933-1935)    /74

1.4.2. Poznań (1935-1939)    /78

1.5. Kapłaństwo      /83

1.6. Kębłowo – pierwsza parafia (1 lipca 1939 – 27 stycznia 1940)    /85

Rozdział 2

Okupacja i terror niemiecki w Wielkopolsce w latach 1939-1940

a posługa duszpasterska ks. Leona Stępniaka     /91

2.1. Pierwsze dni, tygodnie, miesiące w Kębłowie po wprowadzeniu administracji niemieckiej    /91

2.2. Aresztowanie. Klasztor benedyktynów w Lubiniu (27 stycznia 1940 – 24 maja 1940)    /108

Rozdział 3

Dachau – niemiecki obóz koncentracyjny     /115

3.1. KL Dachau (1933-1945) /115

3.2. Więzień Dachau – Häftling numer 11424     /128

3.3. U bram „piekła”. Mauthausen-Gusen (sierpień-grudzień 1940)    /136

3.4. Komando pracy Spielberg     /149

Rozdział 4

Ponownie w Dachau (1940-1945)     /155

4.1. Häftling numer 22036    /155

4.2. Praca     /159

4.3. Głód    /171

4.4. Kary i tortury     /188

4.5. Doświadczenia pseudomedyczne. Cywilizacja śmierci     /196

4.6. Chorzy i rewir (szpital obozowy)    /206

4.7. Eucharystia w Dachau     /219

4.8. „Transporty inwalidów” do Zamku Hartheim      /228

4.9. Namiastka życia kulturalnego     /232

4.10. Listy pisane z Dachau     /239

4.11. Wyzwolenie. Ocalony z Dachau 29 kwietnia 1945 roku    /248

Rozdział 5

Wyzwolony – obozy przejściowe    /259

5.1. Jeszcze w Dachau – kwarantanna    /259

5.2. Praca duszpasterska w obozie przejściowym we Freimannie i Etzel - Kolonia (1 czerwca – 1 listopada 1945)    /265

Rozdział 6

Repatriant – powrót do Polski (1 listopada 1945). Praca duszpasterska    /273

6.1. Spotkanie z rodzicami i rodzeństwem   /273

6.2. Poznań (grudzień 1945)    /274

6.3. Swarzędz (1946-1949)     /276

6.4. Giecz-Grodziszczko (1949-1960)    /283

6.5. Wonieść (1960-1976)    /291

6.6. Kościan (1976-2013)     /297

6.7. Świnoujście-Szczecin    /300

Rozdział 7

„Kustosz Pamięci”   /307

7.1. Nazywali siebie „obozową rodziną”    /307

7.2. W Dachau po dwudziestu pięciu i trzydziestu latach    /310

7.3. Pielgrzymka „dachauowczyków” przez Wilno do Katynia    /331

7.4. Uroczystości w Koninie      /332

7.5. Procesy beatyfikacyjne i kanonizacyjne     /334

7.6. Złoty Jubileusz Ocalenia     /338

Rozdział 8

Przeżyć wiek     /345

8.1. Uznanie    / 345

8.2. Ostatnie pożegnanie     /357

Rozdział 9

Refleksje końcowe     /361

Zakończenie     /365

Aneksy    /367

Aneks 1. Spis księży na podstawie rocznika seminaryjnego 1933−1939, wyświęconych w Seminarium Duchownym w Poznaniu przez

kardynała Augusta Hlonda 3 czerwca 1939 r.    /367

Księża z rocznika 1933-1939 osadzeni w niemieckich obozach koncentracyjnych Dachau, Buchenwald, Mauthausen-Gusen

i Sachsenhausen w latach 1939-1945    /368

Księża rozstrzelani w lasach toruńskich w latach 1939-1945    /371

Zmarli śmiercią naturalną podczas wojny   /371

Księża z rocznika 1933-1939, którzy nie byli więźniami niemieckich obozów koncentracyjnych i przeżyli niemiecką okupację

1939-1945     /371

Aneks 2. Księża wykładowcy Seminarium Duchownego w Gnieźnie i Poznaniu, więźniowie niemieckiego obozu koncentracyjnego Dachau   /372

Aneks 3. Wspomnienia pośmiertne o kolegach    /373

Aneks 4. Ksiądz Józef Pielorz, OMI   /380

Aneks 5. Ksiądz Marian Żelazek (werbista)    /383

Aneks 6. List pisany do o. Mariana Żelazka przez ks. Leona Stępniaka    /388

Aneks 7. List o. Mariana Żelazka pisany do ks. Leona Stępniaka, fragmenty    /389

Aneks 8. List kardynała Adama Kozłowieckiego do ks. Leona Stępniaka   /389

Aneks 9. Odezwa ordynariusza biskupa Józefa Gawliny do duszpasterzy Polaków     /390

Aneks 10. Listy Bolesława […] i Stanisława Chudzińskiego do rodziców w 1942 r.     /392

Aneks 11. Wspomnienie pośmiertne wygłoszone przez ks. Leona Stępniaka na pogrzebie prof. dr. Ludwika Gomolca 13 maja 1996 r.    /394

Aneks 12. Homilia wygłoszona przez ks. Leona Stępniaka 29 kwietnia 1996 r. w kolegiacie kaliskiej pw. Świętego Józefa w 51. rocznicę wyzwolenia KL Dachau    /395

Aneks 13. Wszyscy piękni – bo wszyscy Polacy    /399

Aneks 14. Z akt w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN GK 178/215)    /400

Aneks 15. Statystyka dotycząca księży żyjących w danym roku w kraju i za granicą na podstawie danych z „Biuletynu Informacyjnego dla Księży byłych Więźniów Obozu Koncentracyjnego w Dachau”    /402

Aneks 16. Echa historii (fragment z heksametru)     /403

Aneks 17. Przypomniany. Wystawa Namen statt Nummeren („Imiona zamiast numerów”)    /406

Bibliografia    /409

Źródła archiwalne     /409

Zbiory ks. Leona Stępniaka obejmujące dokumenty z lat 1913-2013 (archiwum autorki)     /409

Ks. Leon Stępniak: teczki – zbiory tematyczne (archiwizowane dokumenty przechowywane w segregatorach)    /412

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu   /414

Archiwum Salezjańskie Inspektorii Pilskiej    /416

Opracowania, pamiętniki, wspomnienia    /416

Pisma, czasopisma     /427

Nagranie muzyczne, płyta    /427

Filmy DVD i inne nagrania     /428

Indeks osób     /429