Czas Apokalipsy. Wizje dni ostatecznych w kulturze europejskiej od starożytności do wieku XVII

Pod redakcją: Katarzyny Zalewskiej-Lorkiewicz

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 248

Okładka: miękka

Format: 20,00 cm x 28,5 cm

Książka w językach: polskim i angielskim

W tomie zebrano artykuły historyków, teologów, historyków sztuki, badaczy literatury oraz życia religijnego. Autorzy podejmują kwestie funkcjonowania w literaturze i sztuce wątków, symboli i obrazów zaczerpniętych z najwcześniejszych apokalips, niezmiennie fascynujących czytelników i widzów oraz przygotowujących ich na wielki finał dziejów. Wszystkie artykuły składają się na różnorodną panoramę zjawisk zachodzących w kulturze europejskiej od jej zarania do okresu nowożytnego.

Spis treści:

Przedmowa (Katarzyna Zalewska-Lorkiewicz)   /9

Preface   /10

Lucyna Kostuch, Czy starożytni Grecy wierzyli w koniec świata? Hezjodejska wizja „ostatnich dni” żelaznego pokolenia w kontekście helleńskiego pojęcia kosmosu   /11

Did Greeks Believe In the End of Time? Hesiod’s Vision of the „Last Days” of the Age of Iron In the Context of Hellenic Concept of Cosmos  /14

Leszek P. Słupecki, Ragnarök. Wizja końca świata w mitologii i mitografii nordyckiej  /15

Rangork. The End of the World In Old Norse Mythology and Mythography   /25

ks. Marek Parchem, „Co stanie się przy końcu dni” (Dan. 2,28): wydarzenia czasów eschatologicznych w świetle żydowskich pism apokaliptycznych okresu międzytestamentalnego   /26

„What shall be In the Latter Days” (Daniel 2:28: the Events from the Eschatological Time In the Light of Jewish Apocaliptic Texts of the Intertestamental Period  /35

Rafał Korczak, Wizja Apokalipsy w Koranie   /36

A Vision of Apocalypse In the Quran    /39

ks. Roman Krawczyk, Apokalipsy – orędzia nadziei w Biblii   /40

Apocalypses – the Verses of Hope In the Bible  /45

ks. Radosław Kimsza, Cezarego z Arles (470/471–542/543) rozumienie symboli Apokalipsy św. Jana Apostoła (1-9)   /46

Caesarus of Arles (470/471 – 542/543), the Apocalypse according to St. John, Biblical Exegesis, Biblical Symbols   /53

ks. Jan Grzeszczak, Siódmy król i Gog. Joachim z Fiore i jego scenariusz czasów ostatecznych na podstawie Ap 12,3–4  /54

The Seventh King and Gog. Joachim of Fiore and His Scenario od the End of Time on the Basic of Revelation 12:3-4   /66

Maria Maślanka-Soro, Wizja eschatologiczna u Dantego i jej wątki apokaliptyczne   /67

Eschatological Vision In Dante and its Apocalyptic Themes  /77

Maria Bogucka, Wizje apokaliptyczne w protestantyzmie niemieckim w XVI i I połowie XVII wieku  /78

Apocalyptic Visions In German Protestantism of the 16th Century and the First Half of the 17th Century   /90

Jan Stradomski, Bizantyńsko-słowiańskie pisma apokaliptyczno-eschatologiczne w zbiorach rękopisów cerkiewnosłowiańskich w Polsce   /92

Byzantine-Slavic Apocalyptic-Eschatological Writings In the Manuscripts of the Slavonic Church In Poland   /98

Piotr Chomik, Eschatologia w XVI-XVII-wiecznej literaturze prawosławnej z obszaru Wielkiego Księstwa Litewskiego   /99

Eschatology In the 16th and 17th Century Orthodox Literature in the Territory of the Grand Duchy of Lithuania   /105

Marzanna Kuczyńska, Czasy ostatnie w ruskim nauczaniu homiletycznym początku XVII wieku  /106

The End of Times in the Ruthenian Homiletic Teaching in the Early 17th Century  /119

Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew, Tekstowe i plastyczne wizje czasu Apokalipsy w piśmiennictwie starowierców   /120

Textual and Plastic Visions of the Apocalypse Time in Writings of the Old Believers   /125

Hanna Kowalska-Stus, Apokalipsa w kulturze rosyjskiej   /127

Apocalypse in Russian Culture   /133

Sztuka średniowieczna i nowożytna

Katarzyna Zalewska-Lorkiewicz, Ikonografia Objawienia św. Jana w sztuce Europy Zachodniej do roku 1000   /137

Iconography of Revelation to John in the Art of Western Europe until 1000   /149

Paweł Freus, Malowidło ścienne z przedstawieniem Sądu Ostatecznego w kościele parafialnym pw św. Mateusza w Starogardzie Gdańskim - problematyka ikonograficzna i artystyczna   /150

Doom Wall Painting in the Parish Church of St. Matthew AT Starogard Szczeciński – Iconographic and Artistic Issues   /159

Bożena Noworyta-Kuklińska, „I usłyszałem liczbę opieczętowanych: sto czterdzieści cztery tysiące…” Uroczyste otwarcie retabulum ołtarza głównego kościoła Mariackiego w Gdańsku   /160

„And I Heard the Number of Them Wchich We Sealed: and There Were Sealed an Hundred and Forty and Four Thousand…” An Opening of the High Altar’s Retable of St. Mary’s Church in Gdańsk  /165

Grzegorz Kubies, Motyw anioła-fanfarzysty w ikonografii Sądu Ostatecznego w malarstwie niderlandzkim  /166

The Motif of Angels as a Trumpet Player in the Last Judgement Iconography in Early Netherlands Painting   /176

Ewa Korpysz, „I powtórnie przyjdzie w chwale…” Paruzja i wątki apokaliptyczne w dekoracji nowożytnych sakrariów  /177

„He Will Come Again in Glory…” The Parousia and Apocalyptic Themes in the Decorations of Renaissance Wall Tabernacles Made of Stone  /188

ks. Andrzej Witko, Apokalipsa św. Jana w hiszpańskim malarstwie XVII wieku   /190

Revelation to John in Spanish Painting of the 17th Century   /196

Lidia Kwiatkowska-Frejlich, „Szpital duchowny” w kościele Świętego Ducha w Lublinie   /197

„A Spiritual Hospital” at the Holy Spirit Church in Lublin  /206

Bożena Szmelter-Fausek, Sąd Ostateczny w twórczości Antona Möllera i artystów z jego warsztatu malarskiego  /207

The Last Judgement in Works of Anton Moller and His Atelier   /212

Piotr Ł. Grotowski, W stronę Patmos. Wizje apokaliptyczne w sztuce bizantyńskiej i pobizantyńskiej  /213

Towards Patmos. Apocalyptic Visions in Byzantine and Post-Byzantine Arts  /231

Aleksandra Sulikowska, Dwie hierarchie. Zbawieni i potępieni na ruskich ikonach Sądu Ostatecznego – próba nowej interpretacji    /233

Two Hierarches. The Saved and Damned in Ruthenian Icons of The Last Judgemenst – an Attempt a New Interpretation  /241

ks. Marek Wojnarowski, Wizja Sądu Ostatecznego w ikonach zachodnioukraińskich   /243

A Vision of the Last Judgement in West Ukrainian Icons   /248