Zwyczajny klasztor, zwyczajni mnisi. Wspólnota tyniecka w średniowieczu

Autor: Tomasz Michał Gronowski OSB

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 392

Okładka: twarda z obwolutą

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga! Obwoluta posiada nieznaczne zagięcie i zakurzenia oraz zarysowania

Monografia Tomasza Michała Gronowskiego OSB przedstawia późnośredniowieczne dzieje opactwa OO. Benedyktynów w Tyńcu, funkcjonowanie i codzienność wspólnoty tynieckiej w latach 1410-1512. Autor obala w niej mit lubiący przedstawiać wiek XV jako czas upadku największych opactw cysterskich i benedyktyńskich. Książka skupia się na wnikliwym scharakteryzowaniu środowiska mnichów – zarówno tych prostych, jak i piastujących najwyższe funkcje opatów. Przedstawia się tu m.in.: ich pochodzenie, proces rekrutacji, wykształcenie, funkcje administracyjne, inwestycje klasztorne. Autor zarysowuje także model opata polskiego klasztoru mniszego, jego zaangażowania zarówno w życie duchowe, jak i publiczne opactwa, na przykładzie sylwetek opatów tynieckich.fragmentach skwantyfikowany”.

(opis wydawcy) 

Spis treści:

Wstęp /13

• Monastycyzm średniowieczny  /13
• Badania nad monastycyzmem średniowiecznym w Polsce  /26
• Opactwo tynieckie - problematyka badawcza  /31
• Klasztorne archiwum i księgozbiór  /35
• Źródła do dziejów średniowiecznego Tyńca  /39
• Chronologia  /45
• Problematyka i układ książki  /46

Część I. Opaci tynieccy  /49

1. Jaki winien być opat? - ideał i rzeczywistość w średniowiecznej dyskusji  /51

2. Elekcje opatów  /67

Okoliczności i przygotowanie do wyborów  /71

Przebieg wyborów  /74

Prezenta i zatwierdzenie  /78

Kwestia wolności wyborów  /83

Zatwierdzenia papieskie i opłaty serwicjalne  /86

Benedykcja  /88

Czas trwania kadencji i rezygnacje  /91

Ekskurs I - wybory prepozytów domów zależnych  /93

Ekskurs II - casus prepozytury w Staniątkach  /99

3. Pochodzenie społeczne i geograficzne opatów /103

4. Opackie obowiązki  /109

Obowiązki wobec wspólnoty  /111

Troska o dobra klasztorne  /117

Opackie ustawodawstwo i sądownictwo  /125

Część II. Wspólnota tyniecka /131

1. Zarząd klasztorem  /133

Klasztorne urzędy  /133

Rada starszych  /146

Kapituła  /148

2. Konwent, czyli ludzie: mnisi tynieccy  /151

Liczebność wspólnoty  /152

Relacja Mikołaja Noska  /154

Kategorie mnichów  /157

Nowicjat  /160

Studia i wykształcenie  /166

Pochodzenie geograficzne i społeczne  /171

Ekskurs III - familiares, clientes, vicini  /175

3. Starszeństwo - awans - rotacja władzy  /187

Prestiż starszeństwa  /188

Długość życia  /189

Stałość i rotacja  /191

Cursus honorum  /194

Organizacja wewnętrzna i funkcjonowanie opactwa  /201

Zakończenie  /207

Część III. Katalog  /211

Wprowadzenie  /213

Spis urzędników klasztornych  /219

• Opaci  /220
• Przeorzy  /229
• Przedprzorzy  /240
• Kustosze  /243
• Prepozyci  /248
• Klucznicy (szafarze)  /240
• Prokuratorzy  /256
• Prepozyci infirmerii  /260
• Kantorzy  /263
• Skarbnicy  /264
• Kanclerze, pisarze (kopiści)  /268
• Kapelan  /270
• Organiści  /271
• Spowiednicy /273
• Opaci w Orłowej  /274
• Opaci w Starych Trokach  /277
• Prepozyci w Staniątkach  /280
• Prepozyci w Kościelnej Wsi  /284
• Prepozyci w Uniejowie  /286
• Prepozyci w Tuchowie  /287

Katalog alfabetyczny mnichów tynieckich  /291

Wykaz zastosowanych skrótów  /327

Bibliografia  /331

Indeks osobowo-geograficzny  /367

Resume  /387