Wyzwania strategii wojskowej. Wybrane aspekty

Redakcja: Leszek Elak, Tadeusz Zieliński

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 483

Okładka: miękka  

Format: 17,0 cm x 24,5 cm 

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp (L. Elak) /9

I. Prawdopodobne cechy przyszłego konfliktu zbrojnego (M. Wrzosek)  /13

1.1. Założenia metodologiczne /15

1.2. Nowa bezkontaktowa wojna w przyszłości  /19

1.3. Automatyzacja i robotyzacja w przyszłej wojny  /23

1.4. Wojna informacyjna w przyszłych konfliktach zbrojnych  /28

1.5. Siły zbrojne w przyszłej wojnie /29

1.6. Rosyjska koncepcja przyszłej wojny /33

1.7. Prawdopodobny scenariusz przyszłej wojn /39

Podsumowanie /40

2. Kultura strategiczna i strategia wojskowa w Polsce od 1918 roku do czasów współczesnych  /45

2.1. Kultura strategiczna - identyfikacja pojęcia (M. Przybylak)  /45

2.2. Polska myśl strategiczna na tle polskiej strategii wojskowej w XX i XXI wieku (J. Tym)  /60

3. Założenia strategii bezpieczeństwa narodowego, strategii obronności i strategii wojskowej po zmianach polityczno-społecznych w Polsce od 1989 roku  /87

Wprowadzenie (B. Samol)  /87

3.1. Założenie bezpieczeństwa narodowego (B. Samol)  /87

3.2. Doktryna obronna Rzeczyspospolitej Polskiej (B. Samol)  /96

3.3. Założenia polskiej polityki bezpieczeństwa oraz Polityka bezpieczeństwa i strategia obronna Rzeczypospolitej Polskiej (B. Samol)  /100

3.4. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2003 roku (P. Krzykowski)  /106

3.5. Strategia wojskowa Rzeczypospolitej Polskiej z 2004 roku (B. Samol)  /117

3.6. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2007 roku (M. Przybylak)  /122

3.7. Strategia obronności z 2009 roku (Ł. Przybyło)  /128

3.8. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2014 roku (Ł. Przybyło)  /134

3.9. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2020 roku (B. Samol) /137

4. Założenia kształtujące strategię wojskową innych państw i sojuszy /143

Wprowadzenie (Ł. Przybyło) /143

4.1. Wybrane dokumenty strategiczne Stanów Zjednoczonych Ameryki (Ł. Przybyło)  /144

4.1.1. Strategia wojskowa - podstawowe założenia /149

4.2. Wybrane dokumenty strategiczne Francji (Ł. Przybyło, A. Kuler) /152

4.2.1. Narodowy przegląd strategiczny z 2022 roku /156

4.2.2. Wizja sił zbrojnych do 2030 roku /158

4.2.3. Program modernizacji sił zbrojnych na lata 2024-2030 /160

4.3. Wybrane dokumenty strategiczne Wielkiej Brytanii (Ł. Przybyło) /163

4.3.1. Strategia bezpieczeństwa narodowego z 2015 roku /164

4.3.2. Strategia bezpieczeństwa narodowego z 2021 roku /168

4.3.3. Strategia obronności z 2021 roku. Integrated Force 2030 oraz Zintegrowana koncepcja operacyjna /170

4.3.4. Strategia bezpieczeństwa narodowego z 2023 roku  /174

4.4. Wybrane dokumenty strategiczne Republiki Federalnej Niemiec (Ł. Przybyło) /176

4.4.1. Białe księgi obrony i bezpieczeństwa /177

4.4.2. Strategia bezpieczeństwa narodowego Niemiec z 2023 roku  /183

4.5. Wybrane dokumenty strategiczne Republiki Finlandii (R. Rosa)  /189

4.6. Wybrane dokumenty strategiczne Ukrainy (R. Rosa) /197

4.7. Wybrane dokumenty strategiczne Korei Południowej (T. Zieliński)  /207

4.7.1. Strategia bezpieczeństwa narodowego  /208

4.7.2. Biała księga obronności z 2022 roku /208

4.8. Wybrane dokumenty strategiczne Unii Europejskiej (T. Zieliński)  /221

4.8.1. Wspólna wizja, wspólne działanie: silniejsza Europa. Globalna strategia na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej  /222

4.8.2. Plan implementacji w dziedzinie bezpieczeństwa i obronności  /226

4.8.3. Europejski plan działań w sektorze obrony /226

4.8.4. Wspólne deklaracje UE-NATO  /229

4.8.5. Strategiczny kompas UE w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony /230

4.9. Koncepcja strategiczn Sojuszu Północnoatalntyckiego (T. Zieliński)  /235

5. Założenia rosyjskiej doktryny wojennej i sposób prowadzenia działań wojennych według poglądów szefa Sztabu Generalnego Federacji Rosyjskiej gen. armii Walerija Gierasimowa /243

Wprowadzenie (L.Elak, J. Lasota)  /243

5.1. Założenia doktrynalne gen. Gierasimowa (L. Elak, J. Lasota)  /246

5.2. Doktryna wojenna Federacji Rosyjskiej (L. Elak, J. Lasota)  /251

5.3. Wizja wojny nowej generacji w rosyjskiej myśli wojskowej (M. Frączek) .258

5.4. Strategiczne wyzwania dla NATO w kontekście strategii bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej (M. Frączek)  /269

6. Związki i zależności strategii z innymi dziedzinami sztuki wojennej (A. Polak)  /281

7. Państwo średnie w niekorzystnym położeniu geopolitycznym - implikacje w kontekście tworzenia strategii wojskowej /311

Wprowadzenie /311

7.1. Państwo średnie - wprowadzenie do koncepcji (Ł. Przybyło) /311

7.2. Państwo średnie - założenia koncepcyjne i teoria problemu (Z. Lach) /315

7.2.1. Role międzynarodowe państwa średniego i implikacje dla bezpieczeństwa wynikające z położenia geopolitycznego - przykład Polski  /319

7.3. Środowisko bezpieczeństwa i  geostrategiczne położenie państwa na przykładzie Polski  /325

7.3.1. Środowisko bezpieczeństwa w aspekcie globalnym, regionalnym i subregionalnym (Z. Lach)  /325

7.3.2. Polska w niekorzystnym położeniu geopolitycznym (Ł. Przybyło)  /342

7.3.2.1. Strategia amerykańska /346

7.3.2.2. Wojna w Ukrainie i jej potencjalny wynik /348

7.3.2.3. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej - potrzeba modernizacji /349

7.3.2.4. Głębia strategiczna /351

7.3.3. Położenie geopolityczne - implikacje strategiczne (Z. Lach)  /353

7.3.4. Położenie geoekonomiczne - implikacje strategiczne (Ł. Przybyło) /370

7.3.5. Położenie geokulturowe (geocywilizacyjne) - implikacje strategiczne (M. Przybylak)  /372

7.3.6. Wyzwania demograficzne - implikacje strategiczne (Ł. Przybyło) /377

7.4. Bezpieczeństwo państwa średniego ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa militarnego /381

7.4.1. Kategorie bezpieczeństwa państwa a zagrożenia militarne (Z. Lach)  /381

7.4.2. Integracja cywilno-wojskowa, odporność państwa (M. Przybylak) /385

7.5. Analiza geostrategiczna państwa średniego na potrzeby tworzenia polskiej strategii wojskowej /394

Wprowadzenie (Z.Lach, M. Przybylak, Ł. Przybyło) /394

7.5.1. Analiza luki strategicznej (Z. Lach, M. Przybylak, Ł. Przybyło) /396

7.5.2. Ocena ekspercka (Z. Lach, M. Przybylak, Ł. Przybyło) /397

7.5.3. Metoda scenariuszowa (Z. Lach, M. Przybylak, Ł. Przybyło) /398

7.5.4. Ekstrapolacja trendów (Z. Lach, M. Przybylak, Ł. Przybyło) /399

7.5.5. Analiza obiektowa (Z. Lach, M. Przybylak, Ł. Przybyło) /400

7.5.6. Analiza geostrategiczna w kontekście budowy strategii wojskowej (Z. Lach) /405

7.5.6.1. Analiza geostrategiczna - główne aspekty /405

7.5.6.2. Układ analizy geostrategicznej (militarnej) /407

Zakończenie (L. Elak) /411

Bibliografia /413

Spis map, rysunków, schematów, tabel i wykresów /435