Wobec roku 1863. Księża w powstaniu styczniowym i ich losy

Autor: Eugeniusz Niebelski

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 468

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Zbiór studiów Eugeniusza Niebelskiego - dotąd rozproszonych i niekiedy trudno dostępnych - stanowić będzie ważne wydarzenie nie tylko dla badaczy 1863 roku. Rzadko bowiem można znaleźć wydawnictwa zbiorowe tak spójne pod względem problematyki badawczej i o tak wyrównanym, wysokim poziomie tekstów.

Jakość warsztatu historycznego Autora uwidacznia się nie tylko w tych tekstach, które wprowadzają do obiegu naukowego nieznane wcześniej postacie i wydarzenia. Można ją dostrzec także tam, gdzie odnosi się on do kwestii kontrowersyjnych i dyskutowanych już w literaturze (jak np. stosunek abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego do duchownych represjonowanych za udział w ruchu narodowym; rola bp. Beniamina Szymańskiego w sprawie ks. Stanisława Brzóski). E. Niebelski zajmuje w tego rodzaju sporach całkowicie samodzielne stanowisko, sięga po nowe materiały i proponuje interpretacje, które uwzględniają zarówno uwarunkowania zewnętrzne, jak i najbardziej osobiste motywacje bohaterów wydarzeń.

(Z recenzji dr. hab. Anny Barańskiej, prof. KUL)

Spis treści: 

O autorze i książce. Przedmowa {Roland Prejs OFMCap) /5

Od autora. Wstęp /9

IV spisku i w walce /13

„Marszewski, sługa moskiewski!" Łęczycki epizod biskupa kujawsko-kaliskiego w roku 1861 /15

„Pogrzebać subiekta Drejseyteła" Księża w zamieszkach w Sandomierzu w listopadzie 1861 roku /21

„Jak armia stotysięczna" Kler Królestwa Polskiego wobec Komitetu Centralnego Narodowego w roku 1862 /27

„Uważam dziś rewolucję za prawdziwą klęskę dla narodu" Arcybiskup Feliński w obronie represjonowanych księży /49

„Dla wolności Ojczyzny i Kościoła" Karmelici bosi wobec 1863 roku /67

„W tutejszym kraju powstania polskiego" Kanonicy regularni laterańscy w ruchu narodowym 1861-1863 /77

„Znaleziono dwóch księży z bronią" Kapelańskie służby powstańczych partii w 1863 roku /97

„Wzrost wysoki, mocnej konstytucji" Podlaski „ksiondz razbojnik Brzosko" /135

„Zapozwać przed sąd biskupi" Korespondencja biskupa Beniamina Szymańskiego i dyrektora KRSWiD Władimira Czerkaskiego w sprawie degradacji ks. Stanisława Brzóski /151

„Żyć będzie niby człek-ptak, orzeł, duch" Legenda księdza Brzóski /171

„Kot z kotów kanonik Kotkowski" Wspomnienia o naczelniku ks. Kasprze Kotkowskim /185

„Pomiędzy swoimi a wrogiem" Dokumenty i wspomnienia o księżach uczestnikach powstania /195

Losy zesłańczej wspólnoty /205

„Do mongolskiej granicy jest 115 wiorst" Raporty władz rosyjskich 1870-1871 roku o duchownych izolowanych w Tunkinskiej Dolinie /207

„W ogromnych, strasznych międzygórzach" Osadzeni w syberyjskiej Tunce /215

„Życie moje w onej wsi" Wygnańcza codzienność księży na Syberii Wschodniej /229

„Nieprzejednani wrogowie Rosji" Księża w zesłańczym rozproszeniu 1862-1902 /249

„Wywiózł furę papierów urzędowych" Zbiory ks. Fryderyka Żyskara o duchownych zesłanych do Tunki /265

„Skrzyneczka brzozowa" Syberyjska pamiątka ks. Konstantego Piwarskiego w Domu Długosza w Sandomierzu /277

Powstanie i zsyłka wpisane w życiorysy /289

„Po moskiewskich etapach..." „Agitator" Stanisław Matraś /291

„Nad wądołem pośród gór i wód" Wyimki z dziennika Augustyna Łappy /301

„Ach, Bracie, cóżeś ty uczynił" Apostata bernardyn Roch Klimkiewicz /307

„Za trzy odpisy z ksiąg parafialnych" Tragedia ks. Feliksa Pogorzelskiego /315

„Kochany Leopoldzie!" Zatrzymane przez cenzurę listy rodziny do księdza zesłańca Zgodzińskiego /319

„O! chleb niewoli bardzo gorzki" Franciszka Rogozińskiego list z 1868 roku /335

„Nie znaleziono w nas żadnej winy" Zniesienie klasztoru Dominikanów w Poporciach na Litwie w 1864 roku /341

„2000 z górą wiorst przemachaliśmy" Z diariusza podróży z Syberii dominikanina Ignacego Klimowicza /347

„Cieszył się niezmiernie nadzieją spotkania" Dwa listy arcybiskupa Felińskiego w zbiorach Muzeum Historii m. Lublina /363

„Привыкший к той 3eмлe" Kceндз Ян Хыличквский среди коренного населения Никольского /369

„Крестьянский дом состоял ..."  Священник Ян Хыличквский и его описание сибиряков и сибирской деревни /381

„Humillimus servus" Marianin Krzysztof Maria Szwermicki zesłaniec i proboszcz irkucki /391

„Ręce pełne dobrych uczynków" Zesłaniec Dybowski o zesłańcu Szwermickim /411

Na emigracji

„Zbierali wiernych nie do kościołów, ale na schadzki pokątne" W kręgu Stowarzyszenia Kapłanów Polskich we Francji po 1863 roku /421

Zamiast zakończenia /443

About the author and his book (Roland Prejs OFMCap) /445

Indeks osobowy /449