W ogniu wojen i rewolucji. Polacy w Chinach 1898–1949

Autor: Janusz Wróbel

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 772

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Biblioteka Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi Tom LXVII

Monografia diaspory polskiej w Chinach powstałej w związku z budową Kolei Wschodniochińskiej na przełomie XIX i XX w. powiększonej w latach II wojny światowej o uchodźców z Polski. Książka ukazuje okoliczności powstania diaspory i jej likwidacji w wyniku repatriacji oraz emigracji do innych krajów a także różne aspekty jej życia społecznego w całym okresie jej istnienia.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa Prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego    /7

Wstęp    /9

Część pierwsza. Lata 1898–1939

I. Ekspansja Imperium Rosyjskiego na terytorium Chin     /23

II. W obcej służbie w zniewolonym kraju. Polacy w Chinach do roku 1914    /57

Udział Polaków w ekspansji rosyjskiej na Dalekim Wschodzie    /57

Udział Polaków w tłumieniu powstania bokserów    /76

Polacy na froncie wojny japońsko-rosyjskiej w Mandżurii     /91

„Złote lata” polskiej diaspory w Chinach     /180

III. Dekada chaosu i niespełnionych nadziei.

Diaspora polska w Chinach w latach 1914–1925   /211

Zmierzch dominacji rosyjskiej w Mandżurii Północnej. Nowy rozdział rywalizacji mocarstw o wpływy w Chinach    /211

Mandżuria pod rządami chińskimi     /218

Rozwój życia społeczno-politycznego i religijnego Polonii w Mandżurii     /229

W zaklętym kręgu sporów    /261

Katastrofa na Syberii. Wojsko Polskie na terenie Chin     /268

Trudne początki polskiej dyplomacji w Chinach    /284

Migracje wojskowych i cywilów    /316

Skupiska polskie w Chinach właściwych    /336

IV. W obliczu nowych wyzwań. Diaspora polska w Chinach w latach 1926–1939   /343

Japonia wkracza do gry o Mandżurię     /343

Normalizacja polsko-chińskich stosunków dyplomatycznych    /346

Wobec agresji japońskiej. Polacy w Mandżukuo    / 361

Na niepewnym gruncie. Sytuacja materialna polskiej diaspory w Chinach   /372

Życie społeczne skupisk polskich w Mandżurii    /410

Religijny eksperyment w Harbinie    /417

Misjonarze polscy w Chinach   /432

Polacy w Szanghaju i Tiencinie    /442

W przededniu II wojny światowej    /452

Część druga. Lata 1939–1949

V. Walka o przetrwanie. Polonia chińska i uchodźcy z Polski w latach II wojny światowej    /481

Ekspansja Cesarstwa Japonii na Dalekim Wschodzie    /481

Położenie diaspory polskiej w Mandżukuo    /486

Ochotnicy z Mandżurii    /498

Położenie diaspory polskiej w Szanghaju i innych miastach Chin   /503

Uchodźcy z Polski w Chinach w latach II wojny światowej    /517

Ambasada polska w wojennej stolicy Chin     /552

Lotnicy i lekarze. Obywatele polscy w obronie Chin     /568

VI. W obliczu zwycięstwa komunizmu. Zmierzch polskiej diaspory w Chinach, 1945–1949    /585

Klęska Japonii, wojna domowa w Chinach    /585

Dyplomaci polscy w Chinach. Walka o wpływy wśród diaspory polskiej    /593

„Postępowcy” a „reakcjoniści”. Polityczna batalia w Harbinie   /627

Likwidacja diaspory polskiej w Szanghaju    /657

Likwidacja diaspory polskiej w Tiencinie     /673

Likwidacja polskich misji katolickich w Chinach     /674

Likwidacja diaspory polskiej w Mandżurii    /679

Epilog     /693

Bibliografia     /711

Wykaz skrótów    /727

Indeks osób     /731

Indeks geograficzny    /755

Spis ilustracji     /769

Spis tabel     /773