Unici polscy 1596 - 1946

Autorka: Florentyna Rzemieniuk

Rok wydania: 1998

Liczba stron: 288

Okładka: miękka

Format: 16,0 cm x 23,0 cm

Książka stanowi kompedium wiedzy o unii Cerkwi prawosławnej z Kościołem katolickim, zawartej w końcu XVI w., oraz o ludności obrządku greckokatolickiego, czyli unickiego, zamieszkującej dawne ziemie Rzeczypospolitej. Obejmuje dzieje 350 lat istnienia Kościoła unickiego (1596-1946) tj. do czasu, kiedy został on ostatecznie zlikwidowany przez władze sowieckie.

Spis treści:

Wstęp  /7

Rozdział I. Kościół greckokatolicki w Rzeczypospolitej w latach 1596 - 1795  /11

1. Próby zjednoczenia Kościoła katolickiego z Cerkwią prawosławną do końca XVI wieku  /11

2. Geneza unii brzeskiej  /13

3. Początkowe trudności i utrzymanie unii  /16

4. Kościół greckokatolicki w Polsce w XVIII wieku  /23

Rozdział II. Sytuacja w Kościele greckokatolickim pod panowaniem rosyjskim w latach 1772 - 1914  /29

1. Kościół unicki w zaborze rosyjskim w latach 1772 - 1815  /29

2. Cerkiew unicka w zaborze pruskim (1795-1809) i włączenie jej do Rosji  /31

3. Kościół greckokatolicki na "ziemiach zabranych" w latach 1815-1839  /33

4. Sytuacja społeczno-polityczna i gospodarcza w Królestwie Polskim w latach 1815-1839  /39

5. Kościół greckokatolicki w Królestwie Polskim w latach 1815-1875. Sytuacja prawna i organizacja  /41

6. Problem przechodzenia unitów do Kościoła rzymskokatolickiego w Królestwie Polskim  /42

7. Sytuacja w Kościele greckokatolickim po powstaniu styczniowym i likwidacja unii w Królestwie Polskim w 1875 roku  /61

8. Rusyfikacja i prawosławienie dzieci unickich poprzez tworzenie dla nich odrębnych szkół parafialnych  /70

a. Unickie szkoły początkowe w diecezji chełmskiej w latach 1849-1864  /71

b. Nowa reforma szkół unickich po 1864 roku  /81

9. Martyrologium unitów  /87

10. Ukaz tolerancyjny z 1905 roku i jego skutki  /105

Rozdział III. Kościół greckokatolicki w Galicji w latach 1772-1918  /109

1. Sytuacja polityczna, gospodarcza i narodowościowa w Galicji w XIX wieku  /109

2. Organizacja Kościoła unickiego w Galicji w latach 1772-1914  /116

a. Reformy terezjańskie i józefińskie  /116

3. Organizacja oświaty ludowej w Galicji do 1869 roku i w okresie konstytucyjnym  /128

4. Sytuacja w Cerkwi greckokatolickiej w Galicji w okresie pierwszej wojny światowej (1914-1918)  /142

5. Sprawa wznowienia działalności unickiej diecezji chełmskiej  /160

Rozdział IV. Kościół greckokatolicki w Polsce w latach 1918-1939  /169

1. Sytuacja prawna Kościoła katolickiego  /169

2. Cerkiew greckokatolicka - stan prawny, organizacja  /173

3. Rola Kościoła greckokatolickiego w kształtowaniu narodowej świadomości Ukraińców /180

4. Sprawa irrydenty ukraińskiej na przykładzie wydarzeń z lat 1918-1920 oraz 1930 roku  /185

5. Administracja Apostolska na Łemkowszczyźnie  /210

Rozdział V. Sytuacja w Cerkwii unickiej na ziemiach polskich w okresie okupacji hitlerowskiej i sowieckiej (1939-1946)  /213

1. Obraz Kościoła greckokatolickiego w Polsce przed wybuchem drugiej wojny światowej  /213

2. Okupacja sowiecka na ziemiach zabużańskich i na wschód od Sanu (17 września 1939 - 22 czerwca 1941)  /216

3. Okupacja niemiecka na wschodnich terenach II Rzeczypospolitej (22 czerwca 1941 - lipiec 1944)  /222

4. Losy Cerkwi greckokatolickiej po drugiej wojnie światowej (1944 - 1946)  /230

Zakończenie  /237

Aneksy  /241

Wykaz skrótów  /265

Bibliografia  /267

Indeks osób  /279

Spis tabel  /287