Święte miejsca w literaturze

Redakcja: Zbigniew Chojnowski, Anna Rzymska, Beata Tarnowska

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 585

Okładka: miękka 

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga - okładka posiada zagięcia, przykurzone brzegi kartek

Tom Święte miejsca w literaturze stanowi rozległy przegląd problematyki sacrum pojmowanego jako atrybut związany z konkretnym miejscem, przypisywany mu przez zbiorowość lub jednostkę, w wymiarze zbiorowym lub jednostkowym, czasem - lecz przecież nie zawsze - o charakterze religijnym. Udział specjalistów zajmujących się głównie literaturą i kulturą różnych epok sprawił, że pojęcie sacrum ukazuje się w poszczególnych artykułach w różnorodnej postaci, dotyczy tak epok dawniejszych, jak i współczesności, kreacji literackich i zachowanych na kartach pamiętników osobistych wspomnień, miejsc związanych z kultem religijnym i różnych postaci "świeckiego sacrum". [...] Te bardzo konkretne analizy różnych przejawów sakralnego charakteru miejsc zapisanych w literaturze i ludzkiej pamięci pokazują jednocześnie, jak różne mogą być sposoby pojmowania tej "świętości" miejsc.

(z recenzji prof. dr. hab. J. Lyszczyny)

Spis treści:

Słowo wstępne (Z. Chojnowski)  /7

Wokół Biblii i świętych

Dariusz Bawoł - Mojżesz na Górze Horeb (Księga Wyjścia 3, 1-4, 17)  /11

Marek Lubański - "Tajemnicę zastąpiła wizualna dosłowność". (Kilka uwag o filmowym obrazie Męki Pańskiej w Pasji Mela Gibsona)  /35

Anna Rzymska - Święty Wojciech i "miejsca"  /41

Małgorzata Borkowska - Od gospody do dna duszy? Tryptyk Rzymski Jana Pawła II  /51

Święte miejsca poetów

Jolanta Adamkowicz-Iglińska - U wrót raju i bram Jeruzalem. Słoneczność i świętość jako atrybuty miejsca początku i końca w genezyjskiej twórczości Juliusza Słowackiego  /77

Kwiryna Ziemba - Rzym romantyków polskich  /85

Grzegorz Igliński - Pośród kolumn słonecznej ciszy. Czas i nieskończoność w cyklu poetyckim Kazimierza Przerwy-Tetmajera Świątynie w Pestum  /97

Sławomir Sobieraj - Betlejem pod wierchami. O pastorałkowych apologiach góralszczyzny w poezji Tytusa Czyżewskiego  /105

Robert Mielhorski - Miasteczko w poezji Jana Brzękowskiego  /117

Iwan Matkowski - Obraz stepu w twórczości Józefa Łobodowskiego  /141

Ewa Borkowska - Przyroda jako sacrum w wybranych lirykach Wojciecha Bąka  /151

Leokadia Hull - Arkadyjskie pejzaże Julii Hartwig  /163

Alicja Mazur-Mazurkiewicz - "Ukorzeniony taniec" Adriany Szymańskiej. Sakralizacja przestrzeni serdecznej  /171

Grażyna Król - Kazimierza Ratonia poszukiwanie miejsca świętego  /183

Jacek Krawczyk - Miłość i poznanie to jedno - świat uświęcony w kontemplacji na podstawie poezji Antoniego Madeja  /195

Wilno i inne miejsca kresowe

Zbigniew Kamierczyk - Szetejnie i okolice. Topografia mityczna w poezji Czesława Miłosza  /209

Marek Biernacki - Wilno, Wileńszczyzna i Kowieńszczyzna w późnej twórczości Czesława Miłosza  /235

Maria Ankudowicz-Bieńkowska - Wilno w zapisie Marii Znamierowskiej-Prufferowej  /249

Zbigniew Stala - Święta Wilia - święte morze. Metafizyczne miejsca w pisarstwie Zbigniewa Żakiewicza  /255

Józef Olejniczak - Powroty do centrum. Trzy opowieści - Stanisław Vincenz, Czesław Miłosza, Witold Gombrowicz  /263

Ewa Szczepkowska - Między mitem i melancholią. Opowiadania podolskie Juliana Wołoszynowskiego  /273

Artur Żywiołek - Miejsca święte - miejsca nawiedzone. Po-etyka przestrzeni w prozie Włodzimierza Odojewskiego  /285

Epickie strategie świętości

Maria J. Olszewska - W drodze do Błękitnego Jeruzalem. Metafizyka pól bitewnych w średniowiecznych powieściach Zofii Kossak-Szczuckiej  /299

Andrzej Kotliński - "Święte miejsca" Marka Nowakowskiego  /315

Joanna Szydłowska - Sakralizacja miejsc w prozie Zygmunta Trziszki  /327

Bernadetta Żynis - Miejsce dotknięte przez anioła? O opowiadaniu Marka Zagańczyka Anios z Gargano  /345

Anita Frankowiak - Świętość w szczegółach. Metafizyka w prozie Andrzeja Stasiuka  /353

Paweł Dziel - Święte miejsca w twórczości Andrzeja Stasiuka oraz Jacka Podsiadły  /359

Urszula Glensk - Feminizm na glinianych tabliczkach  /369

Aleksandra Jałoszyńska - Święty-świecki hipermarket. O współczesnych tendencjach desakralizacji miejsc świętych i sakralizacyjnych miejsc świeckich na podstawie Produktu polskiego Sławomira Shutego  /379

Katarzyna Kraśner - Sakralny wymiar przestrzeni leśnej w literaturze fanasy  /387

Święte miedzy narodami

Kamila Bialik - Koegzystencja sacrum i profanum w inscenizacjach staropolskich Kazimierza Dejmka  /395

Halina Kubicka - To miejsce jest tajemnicą, miejscem świętym. Sakralna symbolika literackich bibliotek  /405

Danuta Ossowska - Emigracyjna relikwia  /415

Zofia Zarębianka - Miejsce święte. Bóg, który jest ciemny. Dynamika przedstawień Boga w twórczości Rainera Marii Rilkego  /425

Anna Matysiak - Święte miejsce w nurcie dekonstrukcji - przypadek Johannesa Bobrowskiego  /431

Magdalena Żółtowski - Dom jako miejsce święte /437

Libor Martinek - Vincenz Priessnitz i uzdrowisko Grafenberg w beletrystyce czeskiej i światowej  /453

Wokół tematyki żydowskiej

Dariusz K. Sikorski - Erec Israel - między utopią a rzeczywistością  /461

Katarzyna Jarosińska - "...ta pustak pierzasta..." Szagalewo w poezji Arnolda Słuckiego jako przestrzeń pamięci i wyobraźni. Locus i logos  /473

Beata Tarnowska - Obraz Golgoty i jezioro Kineret w najnowszej poezji izraelskiej - na przykładzie wybranych utworów Hezi Leskliego i Amira Ora  /487

Marta Rutkowska - Arkadia i lęk (o motywie dzieciństwa w prozie Miriam Akavii)  /499

Renata Tarasiuk - Metafizyka miejsca w literaturze Holocaustu  /507

Sacrum Warmii i Mazur

Krzysztof D. Szatrawski - Sacrum w świadomości Mazurów - na podstawie pieśni kancjonałowych i poezji ludowej  /519

Anita Romulewicz -  Miejsca święte w baśniach Warmii i Mazur  /529

Joanna Chłosta-Zielonka - W aureoli świętości. Warmia i Mazury w oczach poetów po 1945 roku  /541

Agnieszka Obrębska - Książki o "miejscach świętych" wydane na Warmii i Mazurach w latach 1945-1989  /551

Maria Biolik - Miejsca "święte" w toponimii Warmii /557

Ks. Krzysztof Bielawny - Gietrzwałd - trudne dzieje sanktuarium maryjnego  /565