Studia nad statusem i kompetencjami dowódców kartagińskich w okresie przewagi Barkidów (237-201 p.n.e)

Autor: Miron Wolny

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 440

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami i niewielkim wgnieceniem, brzegi stron nieznacznie przybrudzone

Okres przewagi Barkidów zaznaczający się w dziejach Kartaginy po zakończeniu pierwszej wojny punickiej (241 p.n.e.) i utrzymujący się niemalże do zakończenia drugiego konfliktu z Rzymem (201 p.n.e.) na trwałe zmienił oblicze państwa. Kartagina dzięki dynamicznej strukturze politycznej była w stanie przez długi czas skutecznie przeciwstawiać się Rzymowi, a wojny punickie (zwłaszcza druga wojna punicka 218-201 p.n.e.) na trwałe zagościły w rzymskiej historiografii jako najcięższy z etapów zmagań przez które musiała przejść rzymska Republika. Dr hab. Miron Wolny poszukuje fenomenu Kartaginy w sposobie zorganizowania państwa, unika przy tym gotowych rozwiązań, stroniąc zwłaszcza od koncepcji przypisujących szczególną rolę jednostkom – spogląda holistycznie na kartagiński aparat władzy. Przedłożona książka stanowi próbę rekonstrukcji funkcjonowania elity wojskowej państwa kartagińskiego. W sposób drobiazgowy, lecz jednocześnie zajmujący autor przedstawia arkana polityki kartagińskiej w kluczowym momencie egzystencji państwa. Opierając się na szeroko uzasadnionej konstrukcji metodologicznej i badaniach prozopograficznych autor wskazuje na wzajemne przenikanie się sfery politycznej z władzą wojskową. Analizuje dane źródłowe w sposób szczegółowy i krytyczny, usiłując każdorazowo odnajdywać polityczne i indywidualne decyzje postaci reprezentujących kartagińską machinę dowodzenia.

Spis treści:

Wprowadzenie  /17

I. Metodologia badań nad statusem i kompetencjami dowódców kartagińskich w okresie przewagi Barkidów (237-201 p.n.e.)   /35

1. Tendencje prorzymskie w historiografii i ich uwarunkowania  /35

1.1. Kulturowy kontekst powstania źródeł traktujących o Kartaginie   /35

1.1.1. Założenia ogólne   .35

1.1.2. Greckie pojęcie .... i rzymska ideologia. Wokół antycznych sposobów portretowania wrogów  /37

1.2. Autorzy antyczni pomiędzy swobodą a konwencją   /40

2. Problem przekazu filokartagińskiego  /57

2.1. "Literatura punicka" i greckie źródła relacji autorów związanych z Rzymem  /66

2.2.1. Silenos  /66

2.2.2. Sosylos  /70

2.2.3. Eumachos  /74

2.2.4. Ksenofon  /76

2.2.5. Chaireas  /78

3. Hannibalocentryzm w historiografii antycznej i we współczesnych badaniach  /81

3.1. Przyczyny i konsekwencje wyeksponowania postaci Hannibala (3) w historiografii  /81

3.2. Portret Hannibala (3) - zbiorowy portret Kartagińczyków?  /89

4. W kręgu pojęć charakteryzujących kompetencje dowódców kartagińskich  /95

4.1. Uwagi wstępne  /95

4.2. Wybrane pojęcia charakteryzujące kartagiński aparat władzy politycznej i wojskowej  /96

4.2.1. Terminy .... oraz rex. Ekwiwalenty punickiego spt?  96

4.2.2. Termin .....  /100

4.2.3. Pojęcia ..... /102

4.2.4. Pojęcie ...... Wokół zakresu władzy dowódcy   /105

4.2.5. Pojęcie .....  /107

4.2.6. Pojęcie  ......- czy tylko termin zwyczajowy?   /111

II. Dowódcy wojskowi i przedstawiciele elit kartagińskich  /115

1. Adherbal (1)   /115

2. Bannon (1)   /116

3. Barmokar (1)   /117

4. Bomilkar (1)   /118

5. Bomilkar (2)  /120

6. Bostar (1)   /123

7. Bostar (2)   /124

8. Bostar (3)   /125

9. Bostar (4)  /126

10. Bostar (5)   /127

11. Gisgon (1)  /128

12. Gisgon (2)  /130

13. Gisgon (3)   /130

14. Hamilkar (1)  /131

15. Hamilkar (2)   /142

16. Hamilkar (3)   /144

17. Hamilkar (4)  /145

18. Hamilkar (5)   /147

19. Hamilkar (6)   /149

20.  Hamilkar (7)   /150

21.  Hamilkar (8)   /151

22.  Hamilkar (9)   /152

23.  Hamilkar (10)   /153

24. Hannibal (1)   /155

25. Hannibal (2)   /156

26. Hannibal (3)  /158

27. Hannibal (4)  /164

28. Hannibal (5)  /167

29. Hannibal (6)  /169

30. Hannon (1)   /170

31.  Hannon (2)   /174

32.  Hannon (3)   /176

33.  Hannon (4)   /178

34.  Hannon (5)   /179

35.  Hannon (6)   /183

36.  Hannon (7)   /184

37.  Hannon (8)   /186

38.  Hannon (9)   /191

39. Hannon (10)   /191

40. Hannon (11)   /192

41.  Hannon (12)   /192

42. Hazdrubal (1)  /193

43. Hazdrubal (2)   /200

44.  Hazdrubal (3)  /208

45.  Hazdrubal (4)   /209

46.  Hazdrubal (5)   /211

47. Hazdrubal (6)  /213

48.  Hazdrubal (7)  /213

49. Hazdrubal (8)  /215

50. Himilkon (1)   /216

51. Himilkon (2)  /218

52. Himilkon (3)  /220

53. Himilkon (4)  /222

54. Himilkon (5)  /224

55. Karthalon (1)  /225

56. Karthalon (2)   /227

57. Karthalon (3)   /228

58. Magon (1)   /229

59. Magon (2)  /240

60. Magon (3)   /241

61. Magon (4)  /242

62. Magon (5)   /242

63. Magon (6)   /245

64. Magon (7)   /246

65. Magon (8)  /247

66. Magon (9)  /249

67. Maharbal (1)   /249

68. Myrkan (1)  /252

Funkcjonowanie kartagińskiego aparatu dowódczego w okresie przewagi Barkidów (237-210 p.n.e.). Polityka międzynarodowa i relacje wzajemne  /253

1. Czynniki determinujące dominującą pozycję Barkidów  /259

1.1. Miejsce Bakidów wśród innych rodów punickich  /253

1.2. Problem pochodzenia rodu   /255

1.3. Powiązania rodzinne Barkidów  /259

1.4. Mechanizmy awansu  /264

2. Zależność Barkidów od władz Kartaginy. Wokół nowych argumentów   /268

2.1. Strategiczne i ekonomiczne przesłanki wyprawy Barkidów na Półwysep Iberyjski   /268

2.2. Prowincja kartagińska w Hiszpanii  /279

2.3. Przekaz o podziale łupów wojennych i jego wiarygodność  /282

2.4. Jedność Kartaginy i Półwyspu Iberyjskiego w aspekcie religijnym  /285

3. Kwestia dotycząca współpracy władz kartagińskich z Barkidami w okresie drugiej wojny punickiej (218-201 p.n.e.)  /293

3.1. Kartagińskie wsparcie dla działań Italii  /293

3.2. Opozycja polityczna wobec Barkidów i przesłanki dotyczące jej działania  /300

4. Kompetencje dowódców kartagińskich w odniesieniu do polityki międzynarodowej i relacji wewnętrznych  /312

4.1. Układ z Rzymianami dotyczący rozdzielenia stref wpływów na rzece Ebro (226-225 p.n.e.)   /312

4.2. Porozumienia Hannibala (3) z Filipem V (215 r. p.n.e.)   /315

4.3. Traktat z Hieronimem (214 p.n.e)  /322

4.4. Pertraktacje z Rzymianami w okresie drugiej wojny punickiej (218-201 p.n.e)   /327

4.5. Polityka dowódców kartagińskich wobec miast Italii w okresie drugiej wojny punickiej /334

4.6. Ważniejsze problemy dotyczące funkcjonowania kartagińskiego aparatu dowódczego  /339

4.6.1. Działalność Hazdrubala (1) w ramach tzw. strategii libijskiej  /339

4.6.2. Znaczenie utworzenia Akra Leuke i Nowej Kartaginy   /342

4.6.3. "Strategia iberyjska" Hazdrubala (2)   /345

4.6.4.Konflikty w kartagińskim aparacie doowdzenia  /347

4.6.4.1. Podłoże konfliktów  /347

4.6.4.2. Tło i konsekwencje konfliktów pomiędzy dowódcami kartagińskimi   /352

5. Funkcje specjalne sprawowane w kartagińskim aparacie dowodzenia /361

5.1. Rozwój kartagińskiej organizacji wojskowej a tworzenie się wyspecjalizowanych jednostek militarnych  /361

5.2. Przełożeni oddziałów technicznych  /364

5.3. Przełożony oddziału kornaków   /370

Wykaz najczęściej wykorzystywanych źródeł narracyjnych  /397

Bibliografia   /399

Aneks  /431