- Kategorie
-
Studia nad początkami państwa polskiego - komplet - tomy I, II, III
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Mała ilość 1 kpl. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788363651008 |
EAN | 9788363651008 |
Zostaw telefon |
Autor: Gerard Labuda
Rok wydania: 2012
Liczba stron: tom I - 337, tom II - 355, tom III - 586
Okładka: twarda
Format: 17,00 cm x 24,00 cm
Seria: Klasyka polskiej mediewistyki
Tom I
Przystępując do ponownego wydania pierwszego tomu moich Studiów nad początkami państwa polskiego z 1946 r., zdaję sobie sprawę, iż byłoby rzeczą płonną silić się na ich nową poprawioną wersję. Musiałbym je pisać całkowicie od nowa. Nie dlatego, iż zmieniłem tak dalece poglądy na zagadnienia wówczas będące przedmiotem dyskusji i analiz. W sprawach zasadniczych uważam je nadal za słuszne. Zdecydowałem się na ich wersję niezmienioną z dwu względów: po pierwsze, książka - zbiegiem okoliczności - niejako zapoczątkowała wielki cykl studiów nad początkami państwa polskiego, po drugie, skupiła ona na sobie od razu uwagę krytyki naukowej i wiele jej tez nadal jest dyskutowanych i podważanych. Znaczy to, że nie stała się ona ciałem martwym; łatwiej więc i mnie, jej autorowi, traktować ją jako dokument historiograficzny, a tym samym jako przedmiot krytyki, w niezmienionej postaci. Moje ówczesne propozycje przechodziły rożne koleje; zdaję z nich krytyczną i autokrytyczną ocenę w Komentarzu, który dodałem do tomu pierwszego. Po namyśle dołączyłem do nich rozprawę pt. Magdeburg i Poznań, która stanowi istotne ogniwo w ciągu omawianych w całym tomie zagadnień, a także umożliwia bardziej skrótowe potraktowanie niektórych dowodzeń szczegółowych w Komentarzu. Rozprawy zebrane w tomie drugim częściowo obracają się w kręgu tych samych kwestii, nad rozwiązaniem których biedziłem się w tomie pierwszym, ale przynoszą też studia nowe, będące wynikiem rozszerzania się naszych horyzontów badawczych. Został w nich podjęty dialog z propozycjami ujęć i interpretacji Henryka Łowmiańskiego; wiele z nich omawialiśmy niejako perypatetycznie, próbując siebie przekonać, najczęściej - powiem szczerze - pozostając każdy przy swoim zdaniu. Czas najwyższy, aby rezultat tego dialogu przedłożyć innym badaczom (od autora - fragment).
Spis treści:
Zamiast przedmowy /9
Od Autora ...do wydania drugiego /14
Od Autora ...do wydania pierwszego /17
Uwagi wstępne /19
I. Widukind i Thietmar o wypadkach z 963 roku /22
II. Przyjęcie chrztu przez Mieszka I w 966 roku. Przyczyny i skutki /53
III. Podbój Pomorza Zachodniego i wyprawa margrabiego Hodona na Polskę w 972 roku /69
IV. Stosunki prawno-polityczne między Polską a Rzeszą Niemiecką do 1000 roku /101
1. Geneza stosunków prawnych polsko-niemieckich /102
2. Usque in Vurta fluvium... /108
3. Polsko-niemieckie stosunki prawno-polityczne w latach 966—1000 /121
V. Uwagi o początkach organizacji Kościoła w Polsce /143
VI. Zjazd gnieźnieński i jego znaczenie polityczne /171
Zamknięcie /223
Ekskurs I /227
1. Thietmara relacje o pobycie Mieszka I na zjazdach wielkanocnych w Kwedlinburgu w 973 i 986 roku /227
Magdeburg i Poznań /245
Komentarz do Studiów nad początkami państwa polskiego /275
I. Widukind i Thietmar o wypadkach z 963 roku /278
1. Koło wiarygodności przekazu Thietmara, ks. II, rozdz. 14. /278
2. Data 963 roku /283
3. Z kim walczył Mieszko I w 963 roku? /287
II. Przyjęcie chrztu przez Mieszka I w 966 roku. Przyczyny i skutki /292
III. Podbój Pomorza Zachodniego i wyprawa margrabiego Hodona na Polskę w 972 roku /298
1. Longum mare /300
2. Awbaba-Weltaba /302
3. Licicaviki /307
4. Wyprawa Hodona na Polskę w 972 roku /308
IV. Stosunki prawno-polityczne między Polską a Rzeszą Niemiecką do 1000 roku /311
1. Geneza stosunków prawnych polsko-niemieckich /312
2. Usque in Vurta fluvium... /314
3. Polsko-niemieckie stosunki prawno-polityczne w latach 966-1000 /322
V. Uwagi o początkach organizacji Kościoła w Polsce /325
VI. Zjazd gnieźnieński i jego znaczenie polityczne /327
Ekskurs I. O relacjach Thietmara z lat 973 i 986 /330
1. Czy Mieszko I był w Kwedlinburgu w 973 roku? /331
2. Rzekomy hołd lenny Mieszka w Kwedlinburgu w 986 roku /335
Magdeburg i Poznań /337
Tom II
Rozprawy zebrane w tomie drugim częściowo obracają się w kręgu tych samych kwestii, nad rozwiązaniem których biedziłem się w tomie pierwszym, ale przynoszą też studia nowe, będące wynikiem rozszerzania się naszych horyzontów badawczych. Został w nich podjęty dialog z propozycjami ujęć i interpretacji Henryka Łowmiańskiego, wiele z nich omawialiśmy niejako perypatetycznie, próbują siebie przekonać, najczęściej - powiem szczerze - pozostając każdy przy swoim zdaniu. Czas najwyższy, aby rezultat tego dialogu przedłożyć innym badaczom (od autora fragment).
Spis treści:
I. O imionach książąt pierwszych polskich dynastii /9
1. Listy dynastyczne w polskich kronikach średniowiecznych /9
2. Zagadnienia wiarygodności polskich list dynastycznych w historiografii /11
3. Analiza podań dynastycznych u Kadłubka i u Anonima Galla /18
4. Glosa do legendy Kraka /23
5. O źródłach nordyckich opowieści o Wandzie /24
6. O Lechu i Lechitach /32
7. Krakowscy Lestkowie i Pąpiele i ich gnieźnieńskie odpowiedniki /38
8. Lestek gnieźnieński, „Lestkowicy” i zagadka nazwy: Licicaviki /44
9. Konkluzje /55
II. O obrządku słowiańskim w Polsce południowej, czyli Kraków biskupi przed rokiem 1000 /57
1. Przegląd historiografii /58
2. Zasięg terytorialny państwa morawskiego, a organizacja diecezjalna misji Metodego /72
3. Książę w Wišlech silny bardzo ... aż po Bug i Styr? /82
4. Rzekome ślady słowiańskiej organizacji diecezjalnej w Polsce w X wieku i na początku XI wieku /99
5. Bilans dyskusji /107
III. Polska, Czechy, Ruś i kraj Lędzian w drugiej połowie X wieku /109
1. Świadectwa źródłowe /109
2. Przegląd interpretacji źródeł /112
3. Kogo i co geograficznie oznacza Lach w zapisce z roku 981? /114
4. Lędzianie i Chorwaci Ruscy /125
5. Lędzianie i Wiślanie w IX wieku /131
6. Lędzianie między Rusią i Czechami w połowie X wieku /133
7. Wnioski końcowe /136
IV. Granice południowe Polski w X i XI wieku, czyli castrum Trecen w dokumentach biskupstwa wrocławskiego (1155, 1245) /139
1. Granica południowa polski w X i XI wieku jako zagadnienie badawcze /139
2.Castrum Trecen w bullach papieskich z lat 1155 i 1245 /145
3. „Prowincja Wag” w dokumencie biskupstwa praskiego z 1086 roku /149
4. Wnioski /155
V. Prawne i polityczne aspekty dokumentu Dagome iudex /157
1. Przegląd opinii /157
2. Cele polityczne aktu darowizny /163
3. Wniosek końcowy /170
VI. Bolesław Chrobry w Krakowie, czyli o rzekomej utracie Krakowa przez Czechów w roku 999 /173
1. Stosunki polsko-czeskie na przełomie X i XI wieku /174
2. Technika pracy kronikarskiej Kosmasa /178
3. Analiza źródłoznawcza zapiski o utracie Krakowa /183
4. Bolesław Chrobry w Krakowie u schyłku X wieku /187
5. Wnioski końcowe /190
VII. Jak i kiedy Kraków został stolicą Polski piastowskiej? /191
1. Okoliczności ustanowienia stolicy w Krakowie po roku 1038/1039 /192
2. Przyczyny przeniesienia stolicy państwa z Gniezna do Krakowa /194
3. Przesłanki polityczne wyrastania Krakowa na stolicę państwa przed rokiem 1038 /198
4. Mieszko Bolesławowic i Rycheza w Krakowie po roku 1013 /202
5. Konkluzje /207
VIII. Budowle sakralne na Wawelu w przekazie Jana Długosza z połowy XIII wieku /209
1. Przekaz Długosza o kościołach na Wawelu z roku 1241 /209
2. Rozbiór zapisu Jana Długosza z roku 1241 /213
3. Zakres i charakter prac fortyfikacyjnych na Wawelu /216
4. Budowla A czy B rotundą NM Panny? /220
5. Czas postawienia kościoła św. Gereona i rotund A i B /222
6. Dla kogo fundowano kościół św. Gereona? /227
7. Kto i kiedy wprowadził kult świętych Feliksa i Adaukta? /235
8. Mieszko II i Rycheza jako fundatorzy kościołów wawelskich /239
9. Rekapitulacja /241
IX. Tajemnica budowli grodowych i sakralnych na Ostrowie Lednickim u progu XI stulecia /245
1. Przegląd badań /245
2. Weryfikacja przekazów kronikarskich /250
3. Próba wyjaśnienia tajemnicy Ostrowa /257
4. Nagły upadek Lednicy /267
5. Zagadka klątwy arcybiskupa Gaudentego /270
6. Wnioski /275
X. Organizacja Kościoła w Polsce w drugiej połowie X wieku i kościelne znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego w roku 1000 /277
1. Propozycje dawniejszej historiografii /278
2. Analiza źródeł /291
3. Sytuacja prawna biskupów misyjnych Jordana i Ungera przed rokiem 1000 /302
4. Geneza zjazdu gnieźnieńskiego w roku 1000 /307
5. Przebieg zjazdu i synodu gnieźnieńskiego /313
6. Postanowienia polityczne zjazdu gnieźnieńskiego /329
7. Stanowisko prawno-kościelne biskupa Ungera po 1000 r. i geneza tzw. falsyfikatu magdeburskiego /332
8. Rekapitulacja /337
XI. Zagadka drugiej metropolii w Polsce za czasów Bolesława Chrobrego /341
1. Przegląd opinii /341
2. Analiza przekazu Galla Anonima /346
3. Rzekome arcybiskupstwo misyjne Brunona z Kwerfurtu w Polsce /347
4. Kto był drugim metropolitą w Polsce w latach 1004-1012? /350
5. Skąd pochodziła wiadomość o drugiej metropolii? /353
Spis rycin /355
Tom III
Tom III Studiów nad początkami państwa polskiego zbiera w jedną całość rozprawy i artykuły ogłaszane w latach 1989–2009, które można ująć w układzie chronologicznym lat 963–1002, lub tematycznym, ukazującym z jednej strony drogi rozwoju państwa piastowskiego za czasów Mieszka I z wydarzeniem docelowym, jakim było oddanie „państwa gnieźnieńskiego” pod opiekę Stolicy Apostolskiej tzw. aktem Dagome iudex, a z drugiej przekształcenie organizacji misyjnej Kościoła polskiego na metropolitalną na synodach: rzymskim w 999 r. i gnieźnieńskim w 1000 r. Ten zaś połączony był ze spotkaniem cesarza Ottona III z księciem Bolesławem Chrobrym na tzw. zjeździe gnieźnieńskim, uwieńczonym przyznaniem państwu polskiemu pełnej suwerenności w stosunkach międzynarodowych.
Spis treści:
Wstęp /9
Przedmowa /11
Część I
Państwo polskie w X-XI wieku /17
I. O stosunkach prawno-politycznych państwa polskiego z państwem niemieckim w X i XI wieku /19
II. Początki państwa polskiego w trudnym oświetleniu /61
III. O najstarszych imionach dynastii piastowskiej /87
IV. Rzekome drugie imię Mieszka I w kronice Anonima Galla /99
V. Ibrahim ibn Jakub o stosunkach polsko-niemieckich w latach 963-966 /109
VI. Księżna Dobrawa i książę Mieszko jako rodzice chrzestni Polski piastowskiej /115
Posłowie I /129
Część II
Chrystianizacja polski w X-XI wieku /135
I. Jakimi drogami przyszło do Polski chrześcijaństwo? /137
II. Czeskie chrześcijaństwo na Śląsku i w Małopolsce w X i XI wieku /167
III. Budownictwo sakralne Gniezna i Poznania na przełomie X/XI wieku w świetle źródeł pisanych /185
IV. O wierzeniach pogańskich Słowian w kronikach niemieckich z XI i XII wieku /201
V. Kraków biskupi przed rokiem 1000. Przyczynek do dyskusji nad dziejami misji metodiańskiej w Polsce /215
VI. Tworzenie się państw narodowych w Europie średniowiecznej /245
VII. Kształtowanie się systemu państw i narodów europejskich /265
VIII. Chrystianizacja Pomorza (X-XIII stulecie) /299
Posłowie II /311
Część III
Na Progu synodu/ zjazdu gnieźnieńskiego /313
I. Zjazd gnieźnieński roku 1000 w oświetleniu ikonograficznym /315
II. O rzekomym zamyśle utworzenia arcybiskupstwa w Pradze w roku 1000. Próba wyjaśnienia przekazu źródłowego /331
III. Kanonizacja świętego Wojciecha /339
IV. W sprawie autorstwa i miejsca napisania Żywotu pierwszego świętego Wojciecha /345
V. Święty Wojciech jako patron Polski i Europy /365
VI. Droga życiowa Radzima-Gaudentego do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego /373
Posłowie III /385
Część IV
Synod / Zjazd gnieźnieński roku 1000 /389
I. Utworzenie metropolitalnej organizacji Kościoła polskiego na synodzie w Gnieźnie w dniach 9-10 marca 1000 roku /391
II. Zjazd i synod gnieźnieński w roku 1000 /407
III. Zjazd i synod gnieźnieński roku 1000 w nowym oświetleniu historiograficznym /421
IV. Zakres uprawnień władczych nad Kościołem polskim nadanych przez cesarza Ottona III księciu Bolesławowi Chrobremu w Gnieźnie w roku 1000 /443
V. Jakie uprawnienia kościelne przekazał cesarz Otton III księciu Bolesławowi Chrobremu na synodzie/zjeździe gnieźnieńskim w roku 1000? Po raz drugi /449
VI. Jakie uprawnienia władcze otrzymał Bolesław Chrobry od Ottona III na zjeździe gnieźnieńskim w roku 1000? Po raz ostatni /465
Posłowie IV /477
Część V
Epilog synodu / zjazdu gnieźnieńskiego /481
I. O badaniach nad zjazdem gnieźnieńskim roku 1000. Spostrzeżenia i zastrzeżenia /483
II. Wyjaśniające się tajemnice Ostrowa Lednickiego /525
III. Gdy serce Polski biło w Gnieźnie /533
IV. Czy to kaplica Dobrawy? /537
V. Aspekty polityczne i kościelne tzw. „zjazdu gnieźnieńskiego” w roku 1000 /541
Posłowie V /555