Solidarność na Antypodach. Inicjatywy solidarnościowe polskiej diaspory w Australii (1980 - 1989)

Autor: Patryk Pleskot

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 525

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

W latach osiemdziesiątych XX w. na Antypodach osiedliło się conajmniej 25 tys. Polaków, z których ponad połowa posiadała status uchodźcy. Mimo znacznej odległości od Polski Australia znalazła się w czołówce krajówdocelowych polskiej migracji w tej dekadzie. Najbardziej znaczące inicjatywypubliczne, związane z bieżącymi wydarzeniami w PRL, podjęli jednak przedstawicielepolskiej diaspory wywodzący się z wcześniejszych fal migracyjnych.

Temat solidarnościowej działalności rozwijanej na Antypodach wymaga opisania jej kontekstu politycznego, uwzględniającego m.in. stosunki dyplomatyczne między PRL a Australią czy politykę migracyjną obu państw. Napływ niespotykanej od wojny fali migrantów z Polski zmusza do sięgnięcia po statystyki, jak również po teorie migracyjne. Bez nich trudno byłoby określić mentalność nowych migrantów – a przecież procesy akulturacyjne wywierały ogromny wpływ na zaangażowanie publiczne. Pierwszoplanowa pozycja tradycyjnychśrodowisk polonijnych prowadzi z kolei do pytań o interakcje pokoleniowe ispołeczne, a także o charakterystykę polskiej diaspory w Australii. Dopiero todaje podstawę do analizowania poszczególnych inicjatyw oraz form działania. Natakim rozumowaniu została zbudowana struktura książki.

Niezależnie od specyficznych cech Polonii australijskiej i onapodlegała istotnemu, uniwersalnemu zjawisku: solidarnościową działalność podejmowałajedynie znikoma część polskiej diaspory – zarówno tej wywodzącej się jeszcze zemigracji powojennej, jak i tej z lat osiemdziesiątych.

Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Polska emigracja polityczna 1939–1990”

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp  /7

1.Teoria – polityka – statystyka  /16

Teorie migracyjne: nietrafne klasyfikacje  /16

Polityka wielokulturowości i stosunki australijsko-polskie   / 37

Emigracja solidarnościowa w ujęciu statystycznym  /71

2. Wokół transferu migracyjnego  /88

Motywy wyjazdowe   /89

Dlaczego Australia?  /116

Drogi migracji   /121

Procesy akulturacyjne  /137

3. Ludzie i struktury   /166

Punkt wyjścia: przed „Solidarnością”   /167

Konstelacja polonijna w Australii w przededniu „Solidarności”  /167

Inicjatywy polityczne 1976–1980    /180

Solidarnościowe inicjatywy wcześniejszej emigracji   /190

Fundacja Polcul   /190

„Solidarność” – Związek Wolnych Polaków w Sydney   /195

Help Poland Live w Melbourne   /206

Canberra Friends of Solidarity   /216

Rada Organizacji Polskich w Canberze   /230

Komitet Łączenia Rodzin   /237

Inicjatywy emigracji solidarnościowej   /247

Nawiązywanie kontaktów   /248

Różnice pokoleniowe  /252

Sydney: rywalizacja i współdziałanie   /262

Melbourne: mozaika organizacyjna   /282

Stowarzyszenie Byłych Członków „Solidarności” w Canberze   /291

Poza „Solidarnością”  /295

Motywy zaangażowania  /305

4. Formy aktywności   /311

Reakcje na powstanie „Solidarności” i stan wojenny   /311

Akcje uliczne: demonstracje, ulotki, petycje  /316

Mechanizm i częstotliwość   /316

Punkt szczytowy: lata 1980–1983   /320

Impulsy i preteksty   /332

Torpedowanie działań placówek dyplomatycznych PRL   /355

Współpraca z grupami etnicznymi   /361

Inne wymiary akcji ulicznych   /365

Zbiórki pieniędzy, działalność charytatywna    /375

Działania lobbystyczne i informacyjne   /396

Pomoc dla migrantów  /436

Przedsięwzięcia kulturalno-naukowe   /447

Konferencje i odczyty   /448

Polskie studia    /452

Wystawy, koncerty, projekcje   /459

Polskie audycje radiowe   /468

Wydawnictwa i kolportaż   /473

Zakończenie   /480

Aneks   /489

Załącznik 1. Polscy przedstawiciele dyplomatyczni w Australii   /489

Załącznik 2. Australijscy przedstawiciele dyplomatyczni w Polsce   /490

Summary   /491

Wykaz skrótów    /497

Indeks osób   /510