Sabotaże nacjonalistów ukraińskich oraz akcja represyjna władz polskich w Małopolsce Wschodniej w 1930 roku w świetle dokumentów

Wybór, wstęp i opracowanie: Adam Ostanek

Rok wydania: 2018

Ilość stron: 219

Oprawa: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Niniejsza edycja źródeł zawiera, poza jednym wyjątkiem, niepublikowane do tej pory dokumenty pozyskane przez Autora w trakcie kwerend w archiwach polskich i ukraińskich. Wszystkie one dotyczą wydarzeń jakie miały miejsce latem i jesienią 1930 roku na obszarze województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego. Przybliżają one przebieg akcji sabotażowej kierowanej przez  ukraińskich nacjonalistów oraz działań jakie podjęły władze polskie, aby wystąpieniom tym przeciwdziałać i ukarać winnych.

Wśród dokumentów znajdują się zarządzenia prewencyjne, sprawozdania ze spotkań urzędników różnych szczebli oraz instrukcje i okólniki, zawierające wytyczne dla działań policji i wojska. Cenne są także sprawozdania komendantów wojewódzkich Policji Państwowej oraz poszczególnych wojewodów z przebiegu akcji represyjnej.

Spis treści:

Wstęp  /11

DOKUMENTY  /21

1. 1930 sierpień 16, Tarnopol - Pismo zastępcy naczelnika Urzędu Śledczego Komendy Wojewódzkiej Policji Państwowej w Tarnopolu nadkom. Romualda Gończarczyka w sprawie sabotaży na terenie województwa tarnopolskiego [Do wszystkich jednostek Policji Państwowej na terenie województwa tarnopolskiego]  /23

2. 1930 sierpień 17, Lwów - Zarządzenie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie wzmocnienia patroli nocnych wzdłuż linii telefonicznych i telegraficznych [Do komendantów państwowych Policji Państwowej województwa lwowskiego]  /25

3. 1930 sierpień 20, Stanisławów - Zarządzenia prewencyjno-represyjne wojewody stanisławowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego w związku z działalnością Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Do wszystkich starostów powiatowych województwa stanisławowskiego]  /26

4. 1930 sierpień 20, Stanisławów - Zarządzenia komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Stanisławowie insp. Alojzego Buczowskiego w związku z sabotażami Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Do wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie stanisławowskim ]  /28

5. 1930 sierpień 21, Stanisławów - Zarządzenia komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Stanisławowie, insp. Alojzego Buczowskiego w związku z sabotażami Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Do wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie stanisławowskim ]  /31

6. 1930 sierpień 26, Stanisławów - Zarządzenia prewencyjne wojewody stanisławowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego w związku z działalnością Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Do wszystkich starostów powiatowych w województwie stanisławowskim]  /32

7. 1930 wrzesień 4, Warszawa - Zarządzenie ministra spraw wewnętrznych gen. Felicjana Sławoja Składkowskiego do wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego w sprawie zwołania narady trzech wojewodów Małopolski Wschodniej  /34

8. 1930 wrzesień 9, Stanisławów - Zarządzenia komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Stanisławowie insp. Alojzego Buczowskiego w związku z sabotażami Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Do wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie stanisławowskim]  /35

9. 1930 wrzesień 10, Lwów  - Zapisek służbowy z narady odbytej w Urzędzie Wojewódzkim we Lwowie [Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Departament Polityczny]  /36

10. 1930 wrzesień 13, Lwów - Pismo wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego do wojewodów stanisławowskiego i tarnopolskiego  /41

11. 1930 wrzesień 13, Lwów - Pismo naczelnika Urzędu Śledczego we Lwowie nadkom. Romana Sztaby do komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie ustaleń narady odbytej w Urzędzie Wojewódzkim we Lwowie 5 września 1930 r.  /42

12. 1930 wrzesień 13, Lwów - Instrukcja zwalczania dywersji opracowana podczas narady odbytej w Urzędzie Wojewódzkim we Lwowie 5 września 1930 r. /43

13. 1930 wrzesień 14, Lwów - Pismo wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego do ministra spraw wewnętrznych gen. Felicjana Sławoj Składkowskiego  /48

14. 1930 wrzesień 14, Lwów - Zarządzenie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie sposobów meldowania o przypadkach sabotaży [Do komendanta Policji Państwowej  miasta Lwowa oraz wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie lwowskim]  /49

15. 1930 wrzesień 20, Lwów - Odezwa wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego w związku z sabotażami  /50

16. 1930 wrzesień 20, Lwów - Zarządzenie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie zwalczania sabotaży [Do wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie lwowskim]  /50

17. 1930 wrzesień 23, Stanisławów - Instrukcja komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Stanisławowie insp. Alojzego Buczowskiego dotycząca zwalczania akcji sabotażowej Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Do wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie stanisławowskim]  /52

18. 1930 wrzesień 25, Lwów - Okólnik wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego w sprawie ćwiczeń oddziałów kawalerii na terenach powiatów Lwów - powiat, Bóbrka, Gródek Jagiellońśki, Jaworów, Rudki, Sokal, Żółkiew  /57

19. 1930 październik 3, Lwów - Pismo komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego do komendanta głównego Policji Państwowej w Warszawie płk. Janusza Jagrym-Maleszewskiego  /59

20. 1930 październik 8, Gnojnice (powiat Żółkiew) - Meldunek dowódcy szwadronu ćwiczebnego B 14. pułku ułanów, por. Jerzego Strużyńskiego  /61

21. 1930 październik 8, Lwów - Zarządzenie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie rewizji [Do komendanta Policji Państwowej miasta Lwowa oraz wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie lwowskim]  /62

22. 1930 październik 8, Lwów - Zarządzenie komendanta wojewódzkiego  Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie postępowania w przypadku znalezienia w toku rewizji planów miejscowych folwarków [Do komendanta Policji Państwowej miasta Lwowa oraz wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie lwowskim]  /62

23. 1930 październik 9, Lwów - Sprawozdanie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego z akcji przeciw sabotażowej na terenie powiatu bóbreckiego, brzeżańskiego, podhajeckiego, rohatyńskiego i tarnopolskiego, przeprowadzonej w dniach 21-29 września 1930 roku przez oddziały policji  /63

24. 1930 październik 11, Lwów - Zarządzenie komendanta wojewódzkiego  Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego w sprawie agitacji ukraińskich [Do wszystkich komendantów powiatowych Policji Państwowej w województwie lwowskim]  /73

25. 1930 październik 16, Warszawa - Pismo komendanta głównego Policji Państwowej w Warszawie płk. Janusza Jagrym-Maleszewskiego do komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego  /74

26. 1930 październik 17, Chicago - Częściowe wystąpienie Ukraińskiej Organizacji Wojskowej [Tłumaczenie tekstu artykułu zamieszczonego w czasopiśmie "Ukraina"]  /76

27. 1930 październik 17, Żółkiew - Meldunek dowódcy oddziału ćwiczebnego szwadronu karabinów maszynowych 6. pułku strzelców konnych por. Antoniego Tomkowicza z działalności przeprowadzonej w powiecie źółkiewskim za czas od dnia 7 października do dnia 16 października 1930 r.  /78

28. 1930 październik 21, Lwów - Sprawozdanie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego z akcji sabotażowej na terenie województwa lwowskiego w III kwartale 1930 r. [Do wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego]  /81

29. 1930 październik 31, Tarnopol - Sprawozdanie wojewody tarnopolskiego Kazimierza Moszyńskiego z akcji sabotażowej i kontrakcji władz na terenie województwa tarnopolskiego [Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie]  /87

30. 1930 listopad 8, Paryż - Komunikat Głównej Rady Emigracyjnej w sprawie wypadków w Galicji Wschodniej  /96

31. 1930 listopad 10, Stanisławów - Sprawozdanie p.o. wojewody stanisławowskiego Zygmunta Jagodzińskiego z akcji sabotażowej oraz zarządzeń pacyfikacyjnych na terenie województwa stanisławowskiego [Do wojewody lwowskiego Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego]  /99

32. 1930 listopad 30, Lwów - Sprawozdanie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego z  akcji pacyfikacyjnej na terenie trzech województw Małopolski Wschodniej w październiku 1930 r.  /112

33. 1930 grudzień 23, Stanisławów - Sprawozdanie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Stanisławowie insp. Alojzego Buczowskiego z akcji sabotażowej i kontrakcji władz w listopadzie 1930 r. [Do komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego]  /116

34. 1930 grudzień 24, Lwów - Sprawozdanie z końcowej akcji likwidacyjnej ruchu sabotażowego na terenie województwa lwowskiego w listopadzie 1930 r.  /118

35. 1931 styczeń 3, Lwów - Dane statystyczne odnośnie do broni, amunicji i materiałów wybuchowych zakwestionowanych w okresie akcji pacyfikacyjnej na terenie trzech województw Małopolski Wschodniej w 1930 r. [Do Wydziału Bezpieczeństwa Departamentu Politycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie]  /119

36. 1931 styczeń 7, Tarnopol - Sprawozdanie komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Tarnopolu nadkom. Romualda Gończarczyka z akcji sabotażowej w listopadzie 1930 r. [Do komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej we Lwowie insp. Czesława Grabowskiego]  /120

37. 1931 styczeń 10, Warszawa - Komunikat nr 5 Wydziału Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych o przejawach działalności Ukraińskiej Organizacji Wojskowej za czas od 1 września do 31 grudnia 1930 r.  /122

38. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz sabotaży ukraińskich w lipcu 1930 r.  /139

39. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz sabotaży ukraińskich za miesiąc sierpień 1930 r.  /141

40. 1931 styczeń 10, Warszawa - Zestawienie sabotaży według województw i powiatów oraz przypuszczalnych przyczyn. Sabotaże za sierpień 1930 r.  /154

41. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz sabotaży ukraińskich we wrześniu 1930 r.  /155

42. 1931 styczeń 10, Warszawa - Sabotaże za wrzesień 1930 r.  /169

43. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz sabotaży ukraińskich za  październik 1930 r.  /170

44. 1931 styczeń 10, Warszawa - Sabotaże za październik 1930 r.  /174

45. 1931 styczeń 10, Warszawa - Sabotaże za sierpień, wrzesień i październik 1930 r. według miejscowości  /175

46. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz sabotaży ukraińskich za listopad 1930 r.  /176

47. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz terroru organizacji ukraińskich za sierpień, wrzesień, październik 1930 r.  /178

48. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości w województwie lwowskim objętych policyjną akcją pacyfikacyjną za okres 1 lipca do 30 listopada 1930 r. /180

49. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości w województwie lwowskim objętych akcją pacyfikacyjną przez oddziały wojskowe za okres od 1 sierpnia do 30 listopada 1930 r.  /184

50. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości województwa stanisławowskiego objętych policyjną akcją pacyfikacyjną  /186

51. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości na terenie województwa stanisławowskiego objętych akcją pacyfikacyjną w czasie od 28 września do 15 października 1930 r. przez oddziały wojskowej  /189

52. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości objętych policyjną akcją pacyfikacyjną na terenie województwa tarnopolskiego  /192

53. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości objętych akcją pacyfikacyjną na terenie województwa tarnopolskiego przez oddziały wojskowe  /194

54. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz miejscowości objętych akcją pacyfikacyjną przez policję i wojsko  /196

55. 1931 styczeń 10, Warszawa - Wykaz ilości aresztowanych za okres od 1 lipca do 30 listopada 1930 r. w związku z akcją represyjną  /197

Wykaz wybranej literatury  /199

Summary  /201

xxx /203

Wykaz skrótów  /205

Indeks osobowy  /206

Indeks miejscowości  /211