Rosyjska wizja współczesnej globalnej architektury bezpieczeństwa

Autor: Damian Jarnicki

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 581

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Jednym z najaktywniejszych państw kształtujących współcześnie systemową architekturę bezpieczeństwa (w skali globalnej), próbującym faktycznie odzyskać i utrwalić swój status w kolejnych dekadach XXI wieku, osłaniając jednocześnie pożądane prosperity wewnętrzne, jest Federacja Rosyjska.

Wraz z objęciem rządów na Kremlu przez Władimira Putina Rosja sukcesywnie zgłaszała pretensje do odzyskania wpływowego głosu w procesie zarządzania globalnym bezpieczeństwem. Wraz ze zdiagnozowaną na Kremlu hybrydyzacją ładu międzynarodowego, polegającą na enigmatycznej tranzycji - od dominacji jednego państwa do bliżej nieokreślonego postładu - dążyła do ustrukturyzowania, a zarazem pertraktacyjnego i negocjacyjnego uporządkowania przestrzeni pośród liderów globalnego układu sił. Konsekwentnie w tym celu zmierzała do uzyskania atencji dla swoich polistrategicznych interesów związanych z intensywnie zachodzącymi w świecie przemianami. Z czasem głos Rosji stawał się coraz bardziej słyszalny, za sprawą coraz bardziej asertywnej polityki zagranicznej. Uwzględniając ewolucje współczesnych stosunków międzynarodowych, a przede wszystkim punktu widzenia wielu państw sąsiednich oraz jej konkurentów, np. Zachodu, wręcz rewizjonistyczny i awanturniczy.

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wykaz skrótów /5

Przedmowa /7

Wstęp  /9

Rozdział 1. Globalna Architektura Bezpieczeństwa jako rdzeń ładu międzynarodowego  

1.1. Aparatura terminologiczna  /25

1.2. Możliwe konstrukcje Globalnej Architektury Bezpieczeństwa  /42

1.3. Specyfika współczesnej Globalnej Architektury Bezpieczeństwa  /53

1.4. Wnioski  /61

Rozdział 2. Źródła rosyjskiej wizji Globalnej Architektury Bezpieczeństwa

2.1. Kultura strategiczna jako źródło autoidentyfikacji państw i myślenia o otoczeniu międzynarodowym  /63

2.2. Czynniki obiektywne (materialne) rosyjskiej struktury strategicznej  /73

2.3. Czynniki subiektywne (niematerialne) rosyjskiej kultury strategicznej  /84

2.4. Dominujące orientacje geopolityczne /114

2.5. Wnioski  /139

Rozdział 3. Profil rosyjskiej mocarstwowości a wizja Globalnej Architektury Bezpieczeństwa

3.1. Znaczenie potęgi i mocarstwowości w stosunkach międzynarodowych  /141

3.2. Pozycja Rosji w świecie - bilans rosyjskiej mocarstwowości  /155

3.3. Hierarchia mocarstwowego instrumentarium Rosji i jego optymalizacji w XXI wieku  /177

3.4. Wnioski  /202

Rozdział 4. Niekorzystny kształt Globalnej Architektury Bezpieczeństwa według Rosji

4.1. Konstrukcja GAB budząca sprzeciw Rosji - pomiędzy kompleksami, ograniczeniami a realnymi obawami  /205

4.2. Obecni i potencjalni rywale Rosji  /225

4.3. Rosja nieusatysfakcjonowana kształtem współczesnej GAB - implikacje  /264

4.4. Międzynarodowe role Rosji w optyce otoczenia  /318

4.5. Wnioski  /330

Rozdział 5. Pożądany kształt Globalnej Architektury Bezpieczeństwa według Rosji

5.1. Rosyjska wizja przeprojektowania współczesnej GAB - motywacje, aspiracje, interesy  /334

5.2. Rosyjskie perspektywy sojusznicze  /386

5.3. Rosja usatysfakcjonowana kształtem współczesnej GAB - implikacje  /432

5.4. Międzynarodowe role Rosji w jej optyce  /486

5.5. Wnioski

Zakończenie  /490

Bibliografia  /500

Wykaz ilustracji i tabel  /580