Reguła zakonna jest wozem do nieba

Reguła zakonna jest wozem do nieba

Realia życia w klasztorach klarysek od XIII do końca XIV w. w Małopolsce, Wielkopolsce i na Śląsku

Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej tom 73

Autor: Olga Miriam Przybyłowicz

Rok wydania: 2016

Ilość stron: 452

Oprawa: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Prezentowana monografia dotyczy procesów fundacji konwentów Ubogich Pań, zarządzania majątkiem, organizacji wewnętrznej i liczebności zgromadzeń, architektury zespołów klasztornych, omawia także przebieg uroczystości wstępowania do wspólnot i składania ślubów zakonnych. Nakreśla różnorodne aspekty realiów życia i funkcjonowania wspólnot klarysek na Śląsku, w Małopolsce i Wielkopolsce: kwestie wyżywienia i postów, strukturę wydatków, higienę osobistą. Badania obejmują ponad trzy stulecia - od momentu pojawienia się zakonnic św. Klary na ziemiach polskich w połowie XIII w. do przełomu XVI i XVII w.

Problematyka materialnego bytowania zakonnic w polskich klasztorach przedstawiona została na tle europejskim. Pozwoliło to dostrzec analogie i prawidłowości, z drugiej zaś strony udało się wskazać odrębności funkcjonowania rodzimych konwentów. Wynikały one z uwarunkowań materialnych, społecznych i gospodarczych, począwszy od różnic w budownictwie i architekturze założeń klasztornych, po gradację przewinień i kar wobec sióstr, barwy strojów zakonnych, spożywane pokarmy i napoje.

Spis treści:

Uwagi wstępne
1. Stan i problematyka badań
2. Zakres rzeczowy pracy i charakterystyka bazy źródłowej
3. Początki zakonu św. Klary

I. Fundacja. Podstawy gospodarcze
1. Okoliczności i czas powstania rodzimych fundacji. Uposażenia i przywileje.
2. Usytuowanie klasztoru - czynniki decydujące
3. Zmiany w uposażeniu.
4. Źródła dochodów
5. Zarządzanie własnością - prokuratorzy i pełnomocnicy

II. Struktury konwentów
1. Hierarchia władzy w zakonie św. Klary
2. Urzędy i godności klasztorne
3. Liczebność konwentów

III. Architektura zespołów klasztornych
1. Architektura klasztorów i kościołów w świetle prawa zakonnego
2. Kościoły zakonne
3. Klasztory
4. Wyposażenie pomieszczeń

IV. Przyjmowanie do klasztorów. Ceremonie obłóczyn i składania ślubów zakonnych
1. Kandydatki
2. Edukacja i wykształcenie
3. Ceremonia obłóczyn. Nowicjat.
4. Śluby profesji

V. Codzienność życia zakonnego między prawem a realiami
1. Rytm dnia, tygodnia, roku
2. Ubiór
3. Wyżywienie, posty, dyspensy
4. Higiena osobista
5. Własność wspólna i indywidualna
6. Wykroczenia przeciw regule, prawu zakonnemu. System kar 
7. Choroba
8. Ostatnie chwile życia. Liturgia śmierci. Pogrzeb

Zakończenie

Summary

Wykaz  źródeł i bibliografia

Spis rycin

Indeks nazw geograficznych