Przemiany religijne i kulturowe w zachodnich prowincjach Cesarstwa Rzymskiego od roku 306 do śmierci św. Augustyna, tom 2

Autor: Dariusz Spychała

Rok wydania: 2016

Liczba stron: od 306 do 684

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 24,0 cm

Cesarstwo Rzymskie, po przezwyciężeniu kryzysu w III wieku po Chrystusie, wkroczyło w kolejne stulecie jako państwo ponownie zjednoczone i zreformowane, mające szansę na skuteczne rozwiązanie pozostałych po latach wojen problemów i osiągnięcie trwałej stabilizacji. Mimo to w ciągu nowego stulecia doszło do przełomowej przemiany religijnej. Oficjalne uznania chrześcijaństwa wymusiło gruntowne zmiany w sferze politycznej, kulturalnej, społecznej, a nawet częściowo gospodarczej. Szczególne zainteresowanie autora wywołał problem przemian religijnych i kulturowych w zachodnich prowincjach Cesarstwa. Ta zmiana nie tylko przekształciła na zawsze wiele instytucji Imperium, ale była na tyle znacząca, że doprowadziła do katolicyzacji napływających na teren państwa rzymskiego plemion germańskich, a następnie do przyjęcia przez nie elementów kultury grecko-łacińskiej, co zakończyło się po wiekach powstaniem współczesnych narodów: Francuzów, Włochów, Hiszpanów, Anglików, Portugalczyków…

Spis treści:

IV. Rozwój i rozpowszechnienie chrześcijaństwa na terenie prowincji zachodnich Cesarstwa Rzymskiego oraz kształtowanie się jego odłamów doktrynalnych od 306 do 430 roku  /307

1. Liczebność i terytorialne rozmieszczenie chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim w IV i na początku V wieku  /307

2. Wpływ chrześcijaństwa na sztukę i przemiany w technice pisania oraz na kształt książek antycznych  /321

3. Struktura organizacyjna Kościoła katolickiego w Cesarstwie ze szczególnym uwzględnieniem prowincji zachodnich w IV i w pierwszych dziesięcioleciach V wieku  /341

4. Podziały doktrynalne w chrześcijaństwie na obszarze Cesarstwa Rzymskiego od panowania Konstantyna Wielkiego do śmierci św. Augustyna ze szczególnym uwzględnieniem Zachodu /369

4.1. Kształtowanie się herezji w chrześcijaństwie antycznym /369

4.2. Nieortodoksyjne odłamy chrześcijaństwa i ich działalność na zachodzie Cesarstwa /376

V. Początki monastycyzmu i rozwój kultury chrześcijańskiej oraz jej wpływ na przemiany życia kulturalnego, społecznego i religijnego Rzymian na Zachodzie od 306 do 430 roku /425

1. Życie pustelnicze i działalność wspólnot monastycznych w zachodnich prowincjach Imperium od początków IV wieku do 430 roku /425

1.1. Założyciele, fundatorzy klasztorów i oddziaływanie wspólnot cenobickich na zachodzie Cesarstwa  /425

1.2. Najstarsze reguły klasztorne i ich wpływ w zachodnich prowincjach Cesarstwa od drugiej połowy IV wieku  /460

1.3. Działalność Ambrożego z Mediolanu, Augustyna z Hippony, Chromacjusza z Akwilei, Hieronima ze Strydonu, Rufina z Akwilei, Hilarego z Poitiers i innych zakonodawców w prowincjach zachodnich  /463

2. Powstawanie wspólnot eremickich i monastycznych w prowincjach zachodnich Cesarstwa /480

2.1. Rozwój wspólnot zakonnych na terenie Italii od drugiej połowy IV wieku /480

2.2. Początki życia monastycznego w prowincjach galijskich /496

2.3. Rozwój klasztorów na terenie rzymskiej Afryki a spór katolicko-donatystyczny /501

3. Pochodzenie społeczne założycieli klasztorów w Afryce, Galii, Italii, Hiszpanii i Brytanii /504

4. Szkoły klasztorne, biblioteki i rozwój kulturalny mnichów i mniszek w prowincjach zachodnich w IV i na początku V wieku  /517

5. Formy sporu chrześcijańsko-pogańskiego na gruncie literatury antycznej i szkolnictwa /528

6. Chrystianizacja przestrzeni społecznej, urzędów publicznych i administracji w latach 395–430 /542

Zakończenie  /545

Bibliografia  /559

Indeks osób  /663

Summary  /675