Prowincjusze i detaliści. Drobny handel i rzemiosło w Rzeczypospolitej w XVII - początku XVIII wieku

Autor: Andrzej Klonder

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 162

Okładka: miękka

Format: 16,0 cm x 23,6 cm

Andrzej Klonder historyk kultury materialnej dawnej Rzeczypospolitej od lat zajmuje się badaniami warunków życia jej mieszkańców, w szczególności kwestiami konsumpcji żywności i napojów, majątkiem ruchomym, standardem życia różnych grup społecznych. W swoich badaniach skupia uwagę głównie na mieszkańcach miast.
Najnowsza książka Andrzeja Klondera dotyczy dwóch problemów w dotychczasowej historiografii traktowanych marginalnie. Po pierwsze – towarów i usług rzemieślniczych dostępnych w miastach (szczególnie w najliczniejszych w Koronie Polskiej ośrodkach małych i średnich); po drugie – oferty drobnego handlu detalicznego zarówno w miastach wielkich (np. Gdańsk, Warszawa, Kraków), jak i małych. Autor zagląda do wnętrza kramów, przedstawia asortyment towarów nabywanych przez mieszczan oraz klientów spoza miasta – szlachtę, chłopów. Analizuje przy tym zjawiska zachodzące w czasach burzliwych, w dobie wojen szwedzkich, kozackich, czy Wielkiej Wojny Północnej. Próbuje określić ich wpływ na stan usług i zaopatrzenia. Wreszcie porównuje ich standard z sytuacją w krajach sąsiednich, m.in. w Rzeszy Niemieckiej w XVII w. dotkniętej klęską Wojny Trzydziestoletniej (1618–1648).

Spis treści:

Wstęp. Małe miasta w historiografii. Stan i perspektywy badań  /7

I. Taksy wojewodzińskie. Potencjał źródła  /13

II. Prowincjonalna oferta towarów i usług - Kaliskie, Łęczyckie, Sieradzkie, Kujawy  /23

1. Pieczywo  /23

2. Napoje alkoholowe  /24

3. Odzież  /28

a. Warszawa i Kalisz - stolica i prowincja  /28

b. Mniejsze miasta  /32

c. Odzież szlachecka i chłopska /43

4. Obuwie /44

5. Usługi i wyroby kowalskie /49

III. Produkty i usługi w innych regionach Korony  /53

IV. Towary i usługi według taks w krajach Rzeszy  /66

V. Kram polski i europejski  /77

1. Historiografia kramu  /77

2. Asortyment kramu w oczach współczesnych  /85

a. Uczeni - humaniści, encyklopedyści, kameraliści  /85

b. Autorzy dialogów - rozmówek  /89

c. Ustawodawcy  /93

3. Realia handlu kramarskiego  /102

a. Zawartość kramu  /102

b. Kram czasu wojny  /111

c. Kramarz i jego klient /119

Zakończenie /123

Aneksy  /128

Bibliografia  /147

Streszczenie  /155