Parva naturalia Arystotelesa w komentarzu Pawła z Worczyna

Autorka: Małgorzata Kowalewska-Harasymiuk

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 286

Okładka: miękka 

Format: 16,0 cm x 23,5 cm

Uwaga! Przybrudzone/zakurzone brzegi kartek, nieznaczne zagięcia i zarysowania okładki

„[…] książka zatytułowana „Parva naturalia Arystotelesa w komentarzu Pawła z Worczyna” została opracowana na podstawie zrealizowanej przez jej Autorkę edycji krytycznej komentarza do zbioru rozpraw Arystotelesa Parva naturalia (zachowanego w rękopisie BJ 2073 w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, z pierwszej poł. XV wieku), autorstwa polskiego uczonego Pawła z Worczyna. Autor ten był jednym z najoryginalniejszych filozofów polskich XV wieku. […]. Biorąc pod uwagę okoliczność, że książka M. Kowalewskiej-Harasymiuk podejmuje nieopracowany dotąd obszar z zakresu historii polskiej nauki, należy podkreślić, że wydanie drukiem sporych fragmentów (wraz z aneksem) tychże tekstów stanowi bardzo cenny materiał do dalszych studiów i syntetycznych opracowań historiograficznych. […]. Oryginalność pracy M. Kowalewskiej-Harasymiuk leży w tym, że opiera się ona na niewydanym dotąd (a przygotowanym przez nią do publikacji edycji krytycznej) tekście źródłowym z zakresu historii polskiej nauki, która nie jest jeszcze w pełni opracowana. […] Autorka prezentowanej pracy swe badania opiera na pogłębionych studiach i skrupulatnych analizach oryginalnych źródeł naukowych, związanych z funkcjonowaniem uniwersytetu w Krakowie. Badaczka w większości koncentruje się na mało znanych lub niewydanych dotąd tekstach myślicieli średniowiecznych, uznawanych za drugorzędnych, którzy jednak odegrali ważną rolę w lansowaniu nowych idei i kształtowaniu kultury intelektualnej Europy, a ich dorobek ciągle czeka na pełne opracowanie. Walorem prezentowanej publikacji jest zatem poszerzenie bazy źródłowej do badań nad historią kultury intelektualnej doby średniowiecza w obszarach ciągle nieznanych w światowej literaturze przedmiotu, które mogą wpłynąć na zmianę ocen dotyczących nurtów myślowych i filozofii w krakowskim środowisku naukowym. Dostarcza kolejnych materiałów, które mogą i powinny inspirować do refleksji i dyskusji nad spuścizną naukową polskiego średniowiecza i jej udziałem w dziedzictwie kulturo-wym Europy. Ponadto lektura recenzowanej książki M. Kowalewskiej-Harasymiuk budzi uznanie także z tych względów, iż jest napisana w dobrym stylu, cechuje ją przejrzysty i precyzyjny język, dzięki czemu zawiłe kwestie filozoficzne stają się zrozumiałe i przystępne dla czytelnika”.

- z recenzji dr hab. Wandy Bajor, prof. KUL

(opis wydawcy)

Spis treści: 

Przedmowa /7

Wprowadzenie /17

Rozdział 1. Zagadnienia metodologiczne /39

Rozdział 2. Życie i śmierć /67

Śmieć /78

Teoria czterech humorów i ich jakości /78

Koncepcja humoralna w komentarzu Pawła /89

Samorództwo /100

Rozdział 3. Koncepcja duszy /107

Rekonstrukcja poglądów Arystotelesa /108

Komentarz Pawła z Worczyna do rozprawy De anima /113

Parva naturalia /121

Rozdział 4. Ciało /129

Ciało ożywione /129

Natura organów zmysłów zewnętrznych /135

Rozdział 5. Duchy (tchnienia) ożywcze /145

Koncepcja duchów ożywczych /145

Duchy ożywcze w komentarzu Pawła z Worczyna /149

Rozdział 6. Zmysły /161

Zmysły zewnętrzne /161

Zmysły wewnętrzne /168

Rozdział 7. Sen /185

Marzenia senne /212

Sny wróżebne /220

Rozdział 8. Sztuka fizjognomizowania /227

Aneks /253

Wykaz skrótów i znaków /297

Bibliografia /301

Indeks nazwisk /309

Indeks rzeczowy /313