"Obcy mundur - dola taka...". Polacy z zaboru pruskiego w armii niemieckiej w stulecie wybuchu I wojny światowej 1914-1918

Autorka: Alina Sokołowska

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 35

Okładka: zintegrowana

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Publikacja „Obcy mundur – dola taka…” ma przypomnieć i uczcić Polaków z zaboru pruskiego – wbrew swojej woli żołnierzy armii niemieckiej. Walczyli i ginęli nie za swoją Ojczyznę, ale w interesie państwa zaborczego, ponieważ byli jego obywatelami. Wielu z nich zdawało sobie z tego sprawę, dlatego życzyli zwycięstwa stronie przeciwnej. Wiedzieli również o tym, że w armii przeciwnika – Rosji – także walczą Polacy.

Każda nowa wojna jest inna od poprzednich. Bezwzględnie weryfikuje misterne doktryny strategiczne i wyrzuca na śmietnik historii złożone gry wojenne, dzieła wojskowych teoretyków. Niezmienne pozostaje jej żniwo w postaci ofiar z ludzi i ich dorobku. Wielka Wojna 1914-1918 miała dla Polaków jeszcze jeden okrutny wymiar. W toku działań wojennych, niejednokrotnie przyszło im stawać zbrojnie przeciwko rodakom. Zaborcy zadbali o to by synowie naszej ziemi walczyli pod obcymi znakami, w nie swoich mundurach i w imię cudzych interesów. Szczególnie bolesne były sytuacje gdzie Polacy razili do siebie z przeciwnych okopów.

Życie żołnierzy na froncie ilustrują liczne fotografie przesyłane do rodzin jako pocztówki, pokazują one nie tylko żołnierzy, ale także sprzęt bojowy, warunki, w jakich mieszkali na froncie, a także ich samych w otoczeniu rodziny podczas urlopów. W ten sposób zostaną przypomniani nie anonimowi żołnierze, ale konkretne osoby – Leonard Simon, Michał Lorkiewicz, Włodzimierz Suchocki, bracia Muthowie, Stanisław Siuda, Jan Wullert, Wojciech Rybicki i wielu innych.

Obowiązek służby wojskowej wprowadzono w Prusach w 1814 roku i Polacy, mieszkańcy ziem polskich zaboru pruskiego podlegali mu jako obywatele tego państwa. W roku 1914 zgodnie z powszechną mobilizacją znaleźli się w koszarach, zostali ubrani w mundury i wysłani na front.

Wojna trwała ponad cztery lata, a na wszystkich frontach – w Belgii i Flandrii, nad Marną i pod Verdun, nad Sommą, w Prusach Wschodnich, pod Łodzią, pod Gorlicami, w Beskidach i nad jeziorem Narocz, na Bałkanach, w Azji i Afryce – walczyli Polacy, żołnierze państw zaborczych. Także Wielkopolanie, Ślązacy, mieszkańcy Pomorza i Mazur ubrani w mundury feldgrau – żołnierze armii niemieckiej.

Według historyków, w czasie I wojny światowej w szeregach armii rosyjskiej, niemieckiej i austro-węgierskiej walczyło 2,9 mln - 3,5 mln Polaków. Ponad pół miliona z nich poległo, zmarło lub zaginęło bez wieści. Ok. 800 tys. odniosło rany.

Do armii niemieckiej wcielonych zostało - według różnych źródeł - od 780 tys. do 850 tys. Polaków.

Książa ilustrowana kilkudziesięcioma zdjęciami.