Nadzieje i rozczarowania. Echa zamachu majowego na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej

Autor: Piotr Bojarski

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 430

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

"(...) Warto odnotować, że reakcje na 'wypadki warszawskie' władz państwowych oraz społeczeństwa Kresów Północno-Wschodnich, obejmujących województwa wileńskie, nowogródzkie i poleskie, nie były dotąd przedmiotem szerszych rozważań naukowych. Trudno polemizować z faktami, które są powszechnie znane historykom zajmującym się przewrotem majowym. Należą do nich chociażby takie kwestie, jak polityczne zaangażowanie Stanisława Cat-Mackiewicza po stronie marszałka Piłsudskiego w czasie wal oraz udział wojsk z garnizonu wileńskiego w starciach w stolicy. Nie ulega jednak wątpliwości, że brakuje opracowania ukierunkowanego na kompleksową analizę oddźwięku wywołanego przez zamach majowy na ziemiach północno-wschodnich. Przy tej okazji trzeba pamiętać, że dopiero Piotr Cichoracki poświęcił fragment swojej monografii, dotyczącej życia politycznego Polesia w latach 1921-1939, nastrojom społecznym, panującym w trakcie majowego przesilenia politycznego w Brześciu nad Bugiem"

(ze wstępu)

Spis treści:

Wstęp   /7

ROZDZIAŁ I: Pierwsze lata. Miejsce Kresów Północno-Wschodnich w strukturze II Rzeczypospolitej   /23

I.1 Stosunki społeczno-gospodarcze na Kresach Północno-Wschodnich   /29 

I.2 Charakterystyka podziału administracyjnego Kresów Północno-Wschodnich    /39 

I.3 Polityka państwa wobec Kresów Północno-Wschodnich – główne koncepcje a rzeczywistość   /53

ROZDZIAŁ II: W mateczniku marszałka. Wilno i Wileńszczyzna wobec przewrotu majowego   /69

II.1 Sytuacja polityczna na Wileńszczyźnie po wyborach parlamentarnych w 1922 roku    /70 

II.2 Wilno w dniach przewrotu majowego. Stan bezpieczeństwa, działalność wojska, Policji Państwowej i polityka administracji    /82 

II.3 Echa przewrotu majowego w polskich tytułach prasowych Wilna    /114 

II.4 Rokosz czy odrodzenie? Przewrót majowy w publicystyce i wspomnieniach mieszkańców Wilna   /190 

II.5 W oczekiwaniu na zmiany. Echa przewrotu majowego w województwie wileńskim    /239

ROZDZIAŁ III: W cieniu Nieświeża. Echa przewrotu majowego w województwie nowogródzkim   /257

III.1 „Gdy w Warszawie mówią armaty…”. Nastroje społeczne na Nowogródczyźnie w dobie przewrotu majowego w świetle dokumentów Policji Państwowej, prasy i wspomnień    /270 

III.2 „To nie sztuka zabić kruka ani sowę trafić  w głowę…”. Zjazd w Nieświeżu jako element budowy nowego obozu politycznego przez Józefa Piłsudskiego   /304

ROZDZIAŁ IV: „Pany pobiły się w Warszawie”. Echa przewrotu majowego w województwie poleskim   /321

IV.1 W obliczu zagrożenia. Postawa lokalnych władz i aparatu bezpieczeństwa oraz reakcja społeczeństwa na przewrót majowy   /336 

IV.2 Z dala od wielkiej polityki. Przewrót majowy widziany z perspektywy polskiej prasy województwa poleskiego   /375

Zakończenie   /383 

Bibliografia   /390

Wykaz skrótów   /407

Indeks osobowy   /409

Indeks miejscowości    /421

Summary   /425

Santrauka    /427

Pезюме   /429