Między sportową pasją, a obywatelskim obowiązkiem. Szczecińskie kolarstwo w latach 1945-1960

Autor: Ryszard Stefanik

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 423

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Sport w PRL

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Książka odkrywa zapomniane i nieznane karty zachodniopomorskiego sportu, który choć startując w warunkach powojennego chaosu i z pozycji oddalonej od centrum wielkich wydarzeń, ale przy pełnym zaangażowaniu pasjonatów tej formy aktywności, mógł stać się u progu lat sześćdziesiątych XX w. równorzędnym konkurentem dla centralnych ośrodków w kraju. Szczecińskie kolarstwo zostało zaprezentowane na tle otaczającej społecznej i politycznej rzeczywistości, w której partyjny dogmat, warunkujący dystrybucję dóbr (m. in. sprzętu), szkolenie kadr i rozwój sportowej emulacji, spotykał się ze zrozumieniem społeczeństwa oraz wychodził naprzeciw interesom młodzieży, spragnionej sportowej rywalizacji.

Pionierzy Pomorza Zachodniego, wywodzący się z różnych przedwojennych regionów, środowisk o zróżnicowanej strukturze społecznej, zostali poddani trudnemu testowi asymilacji, wzajemnej integracji i próbie wytworzenia własnej lokalnej tożsamości. I tak kolarska aktywność, obok potrzeby zapewnienia rozrywki, zapomnienia o okropieństwach okupacji, stawała się manifestacją polskiego patriotyzmu, namiastką wolności, wbrew wprowadzanemu stopniowo komunistycznemu reżimowi.

Praca ukazuje, z jednej strony, kolarskie środowiska posłusznie realizujące cele i oczekiwania władzy, która wykorzystywała sport i wielkie imprezy masowe do indoktrynacji i „budowy” społeczeństwa socjalistycznego, a z drugiej – entuzjazm szerokich rzesz, nie tylko młodzieży, które w życiu sportowym szukały niedostępnych nigdzie indziej wrażeń oraz spełnienia zbiorowych potrzeb i osobistych pasji. Jednym z celów było przedstawienie kolejnych etapów rozwoju szczecińskiego kolarstwa w czasach, w których zarówno wielka – międzynarodowa, jak i wewnętrzna polityka decydowała o biegu zwykłych spraw. Książka prezentuje i klasyfikuje sportowe osiągnięcia oraz techniczne uwarunkowania regionalnego kolarstwa. Intencją autora było ukazanie nie tylko działaczy i głównych bohaterów, dominujących na torach i szosach, ale także tych pozostających w cieniu kolarskich mistrzów.

Spis treści:

Wstęp 7 

Rozdział I Kierunki i tendencje rozwoju kolarstwa w Polsce do wybuchu drugiej wojny światowej    /23 

Rozdział II Kolarscy pionierzy w polskim Szczecinie     /41 

Rozdział III Na fali powojennego entuzjazmu, 1945-1949     /73 

Rozdział IV W okresie reorganizacji kultury fizycznej w Polsce, 1949-1951    /117 

Rozdział V Szczecińskie środowisko kolarskie w czasach stalinowskich. Na torze, szosie, wiecu i defiladzie, 1951-1956     /157 

Rozdział VI W okresie „demokratyzacji” polskiego sportu, 1957-1960     /297 

Zakończenie    /373 

Bibliografia    /383 

Spis fotografii     /391

Spis tabel    /409

Wykaz skrótów    410

Indeks osobowy     /412