Jómswikingowie z Wolina-Jómsborga

Autor: Błażej M. Stanisławski

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 356

Okładka: miękka

Format: 16,5 x 23,5 cm

Nieustanne dążenie do indywidualizmu, a co za tym idzie do korzystnego wyróżniania się, elitarności, uznać można za jedną z głównych sił napędowych cywilizacji Zachodu. Dyfuzja wzorców kulturalnych, w tym także adaptacja stylów życia i wzorców konsumpcji warstw wyższych na niższych szczeblach hierarchii społecznej, to zjawisko stałe, charakterystyczne dla wszystkich epok. Elitarność wymagała zatem zastosowania rozmaitych i zmiennych strategii, służących do nieustannego potwierdzania własnej pozycji w odbiorze społecznym. Kwestie te w dużej mierze dotyczą zagadnień z dziejów kultury materialnej, których z tej perspektywy nie da się oddzielić od historii społecznej. Prezentowane studia autorstwa badaczy różnych dyscyplin - historyków różnych epok, archeologa i historyka architektury, obejmują bardzo szeroki krąg problemów badawczych, za wspólny mianownik których uznać można różne formy materialnej i społecznej ostentacji. Charakteryzowane zjawiska bez wątpienia zaliczają się do fenomenów długiego trwania, co usprawiedliwia szerokie ramy chronologiczne od XIII po XIX wiek.

Spis treści:

Wstęp  /7 

Rozdział 1. Normanowie w historiografii i archeologii  /19 

Rozdział 2. Spór o Jómsborg  /63 

Rozdział 3. Wolin we wczesnym średniowieczu  /81 

3.1. Kompleks osadniczy  /82 

3.2. Budownictwo  /88 

3.3. Produkcja żywności  /106 

3.4. Wytwórczość rzemieślnicza  /111 

3.5. Szkutnictwo i żegluga  /126  

3.6. Wierzenia religijne  /129 

Rozdział 4. Kontakty zewnętrzne wolinian   /139

Rozdział 5. Elementy kultury skandynawskiej w Wolinie  /153

Rozdział 6. Proces przenikania kultury skandynawskiej na ziemie polskie  /219

6.1. Nadbałtycka strefa gospodarcza  /220

6.2. W dobie wczesnych osad handlowo-rzemieślniczych  /226

6.3. „Rewolucja ideologiczna"  /231

6.4. Wikingowie w Wolinie-Jómsborgu  /241

6.4.1. Kim byli wikingowie z Wolina?  /243

6.4.2. Wikingowie na ziemiach domeny wczesnopiastowskiej  /258

6.4.3. Organizatorzy systemu społeczno-gospodarczego państwa wczesnopiastowskiego?  /269

6.5. Ostatni akord  /279

Rozdział 7. Jómswikingowie - archeologia a tradycja sag  /281

Podsumowanie  /291

Bibliografia   /301

Jómsvikings from Wolin-Jómsborg - the diffusion of Scandinavian culture on Polish territory. An archaeological study. Summary  /345