Języki semickie rodziny afroazjatyckiej. Zarys ogólny

Autor: Edward Lipiński

Rok wydania: 2001

Liczba stron: 110

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Uwagi - okładka z nieznacznymi zabrudzeniami

"Prezentowany tutaj zarys języków semickich jest wynikiem blisko trzydziestoletniego nauczania ich gramatyki. Po latach zdecydowałem się na opublikowanie rezultatów moich badań w tej dziedzinie. Potrzeba podobnego zarysu oraz nowej gramatyki porównawczej języków semickich jest oczywista, ponieważ ostatnie oryginalne dzieło tego rodzaju zostało opublikowane trzydzieści lat temu przez rosyjskiego językoznawcę: B. M. Grande, "Wwiedienije w srawnitielnoje izuczenije semitskichjazykow, Moskwa 1972 ". Praca opiera się przede wszystkim na materiale z tzw. języków klasycznych, tj. akadyjskiego, hebrajskiego biblijnego, syryjskiego, klasycznego arabskiego i etiopskiego języka ge ez. Autor poświęca niewiele uwagi innym językom semickim, tak starożytnym, jak i nowożytnym, nie podaje zarysu składni i nie porusza problemów semantycznych. Odczuwano zaś w ostatnich latach potrzebę zwrócenia uwagi badaczy na pewne tendencje w językach nowożytnych i na wspólne cechy semickiej składni. Ponadto w ostatnim ćwierćwieczu nastąpił istotny przyrost materiału i potrzeba syntezy uwzględniającej owe nowe dane stawała się coraz bardziej paląca. Wreszcie wydaje się, iż uprawianie porównawczej semitystyki bez uwzględnienia szerokiego afroazjatyckiego tła budzi pewne zastrzeżenia, chociaż C. Brockelmann w swojej sławnej książce "Grundriss der vergleichenden Grarnmatik der semitischen Sprachen (Berlin 1908-1913)" i inni badacze stosujący jego metodę badawczą zdają się nie doceniać afroazjatyckiego zaplecza, warunkującego, moim zdaniem, postęp semitystyki. Prawidłową postawę zawiera już opublikowana w 1898 r. Vergleichende Grammatik der semitischen Sprachen H. Zimmerna. Ta pierwsza gramatyka porównawcza języków semickich, jaką kiedykolwiek napisano, podaje również paradygmaty pokazujące związki między językami semickimi a innymi językami afroazjatyckimi, zwanymi dawniej chamito-semickimi"

(z wprowadzenia)

Spis treści:

Wprowadzenie  /5

I. Języki semickie: definicja  /7

II. Języki afroazjatyckie  /10

A. Język egipski  /10

1. Język staroegipski  /11

2. Język średnioegipski  /13

3. Język nowoegipski   /15

4. Język demotyczny   /15

5. Język koptyjski   /16

B. Języki kuszyckie  /17

1. Język bedża  /18

2. Agau, czyli środkowokuszycki   /20

3. Języki wschodniokuszyckie  /21

4. Języki zachodnio- i południowokuszyckie  /22

C. Berbero-libijski  /23

D. Języki czadyjskie  /28

Posłowie  /31

III. Protosemicki   /32

IV. Klasyfikacja języków semickich  /40

V. Pólnocnosemicki   /44

A. Paleosyryjski  /44

B. Amorycki  /47

C. Ugarycki  /48

VI. Wschodniosemicki   /50

A. Staroakadyjski  /51

B. Asyryjsko-babiloński  /51

C. Późnobabiloński  /55

VII. Języki zachodniosemicki   /56

A. Kanaanejski  /56

1. Starokananejski   /57

2. Hebrajski   /57

3. Język ammonicki  /60

4. Język moabicki  /61

5. Język edomicki   /62

B. Język aramejski   /62

1. Staroaramejski  /63

2. Aramejski urzędowy, czyli imperialny  /65

3. Standardowy aramejski język literacki   /67

4. Średnioaramejski  /70

5. Zachodni późnoaramejski  /72

6. Wschodni późnoaramejski   /72

7. Nowoaramejski   /77

C. Arabski   /79

1. Przedislamski północno- i wschodnioarabski  /80

2. Arabski przedislamski  /82

3. Klasyczny arabski  /82

4. Nowoarabski, czyli średnioarabski  /84

5. Arabski współczesny  /85

VIII. Południowosemicki  /88

A. Południowoarabski   /88

1. Sabejski   /90

2. Minejski   /91

3. Katabański  /91

4. Hadramaucki   /91

5. Współczesny południowoarabski   /92

B. Etiopski   /93

1. Północnoetiopski   /95

2. Południowoetiopski   /96

IX. Język a pismo  /100

A. Pismo klinowe  /101

B. Pismo alfabetyczne  /102