Jak Ci się uda uratować, pamiętaj. Relacje Sprawiedliwych i o Sprawiedliwych z województwa zachodniopomorskiego

Wstęp i opracowanie: Paweł Knap

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 272

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Z zestawień statystycznych wynika, że do końca 2019 r. tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” uhonorowano niemal 28 tys. osób, z których ponad 7 tys. stanowią Polacy. Statystyki milczą jednak na temat „Sprawiedliwych”, którzy po wojnie zamieszkali na terenie obecnego województwa zachodniopomorskiego, a celem powstania książki była przecież chęć upamiętnienia czynów osób związanych z regionem (który – obok północnej części województwa lubuskiego – jest terenem działań Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie), mimo że historie faktów pomocy odnoszą się do miejsc odległych od tego miasta.

Spis treści:

Wstęp 

Uczynki, za które nie ma zapłaty. Paweł Knap  /9 

Relacje 

Oryginalne metryki. Relacja Haliny Jabłońskiej   /18 

Byłam zdecydowana na wszystko. Relacja Marii Królikowskiej  /22 

Aby nie zapanował głód. Relacja Jana Wierzbickiego   /26 

Schron pod stodołą. Relacja Władysława Szweda  /32 

Udzielała mi moralnej podpory. Relacja Kay Weingarten  /40

Nad chlewem na strychu. Relacja Jana Starzyka  /44

Inicjały na śniegu. Relacja Marii Jaeger   /48

Byliśmy przyjaciółmi. Relacja Antoniego Żala  /52

Błagałam Boga o ratunek. Relacja Heleny Barcikowskiej   /58

Na wyłącznym moim utrzymaniu. Relacja Tadeusza Słowika   /62

Jak będziemy ginąć, to wszyscy razem. Relacja Jadwigi Sawko  /66

Każdy z nas był w stanie zagrożenia. Relacja Remigiusza Węgrzynowicza   /70

Nie miałem wyboru. Relacja Moszego Lehrera   /74

Jak najmniej wiedzieć, jak najwięcej pomóc. Relacja Leontyny Leśniewicz   /78

W domu prawdziwej idealistki. Relacja Wiktorii Śliwowskiej  /84

Wszędzie tylko mordowali. Relacja Piotra Stankiewicza   /94

Nigdy nie poprosili o nic w zamian. Relacja Gedalii Dudmana   /98

Szansa na przetrwanie. Relacja Olgi Zawadzkiej   /102

Stał się cud. Relacja Szlomy Szustera   /108

Było to jak zły sen. Relacja Józefy Czekaj   /114

Nauczyłam ją pacierza. Relacja Eugenii Bednarz   /120

Wszyscy byliby wystawieni pod płot. Relacja Wiesławy Ludwiczak   /122

Jak myśmy w ogóle to przeżyli? Relacja Marii Ostrowskiej   /126

Epizod z walki o przetrwanie. Relacja Eugeniusza Ziobrowskiego   /130

Ważny jest człowiek, który potrzebuje pomocy. Relacja Zuzanny Warchoł   /136

Wzięłam na siebie wielką odpowiedzialność. Relacja Leokadii Choińskiej  /140

Nocą ktoś zastukał do drzwi. Relacja Leokadii Gaweł   /146

Ukryć śmiertelnie zagrożonych. Relacja Jana Płotkowskiego  /150

Śmiertelny lęk i trwoga. Relacja Stanisława Kurka   /156

Dla naszych ośmiorga Żydów. Relacja Stefanii Rokosz   /162

W najgłębszej tajemnicy. Relacja Rozalii Dulnikiewicz   /168

Daliśmy im schronienie. Relacja Franciszka Balula  /170

Byliśmy bliscy tragedii. Relacja Katarzyny Kulczyckiej   /172

Pomoc głodnym i biednym ludziom. Relacja Julii Pałaniuk   /176

Szacunek dla drugiego człowieka. Relacja Krystyny Arcimowicz   /180

Jedna, jedyna noc. Relacja Józefy Dziewierskiej   /184

Razem się wychowywaliśmy. Relacja Stanisława Hondry   /188

Przyjęliśmy ich jak krewnych. Relacja Jana Kozaka  /192

Pod ziemią, jak krety. Relacja Wiesława Sokołowskiego   /194

Oczami wszystko mi powiedziała. Relacja Zofii Hołub   /200

Groziła im zagłada. Relacja Henryka Łuczaka  /204

W zamian za akt uprzejmości. Relacja Aharona Jakubsohna  /208

Od razu zrobiłam się dorosła. Relacja Marii Sankowskiej   /218

Niczego więcej nie oczekiwaliśmy. Relacja Eddiego Weinsteina  /224

To dla mnie ostatnia chwila. Relacja Reuvena Liebesa  /230

Możecie wyjść, dzieci poszły do szkoły. Relacja Mirona Tkacza  /238

Ona wiedziała. Relacja Elli Sass  /242

Kto zechce się narażać na pewną śmierć? Relacja Ewy Turzyńskiej  /248

Autorzy i źródła fotografii  /257

Literatura uzupełniająca (wybór)   /259

Indeks nazwisk /261

Indeks miejscowości   /269