Historia papieży Tom II

Autor: Ludwik Pastor

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 899 

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Tom drugi niezwykłego dzieła Ludwiga Pastora obejmuje okres panowania pięciu papieży: Piusa III (1503), Juliusza II (1503-1513), Leona X (1513-1521), Hadriana VI (1522-1523) i Klemensa VII (1523-1534). Dowiadujemy się z niego, jak wyglądał Rzym Juliusza II, ktory widział Marcin LUter na przełomie 1510/1511, jak Leon X reagował na rozpoczęcie przez niego działalności publicznej (1517) i jak kolejni papieże odnosili się do reformy Kościoła i początków schizmy w Niemczech. przenikliwe spojrzenie autora wydaje surowe oceny.

Krótkotrwałe panowanie godnych papieży (Piusa III i Hadriana VI) nie mogło poprawić stanu Kościoła i doprowadzić do trwałej reform. To Hadrian VI stwierdził w liście, że herezje Marcina Lutra są tak prymitywne, iż trudno byłoby je przypisać studentom teologii. Wprawdzie najpotężniejszy papież renesansu Juliusz II dał solidne podstawy papiestwu, wzmacniając Państwo Kościelne i prowadząc hojny mecenat artystyczny, ale nie zdążył przeprowadzić reformy pomimo zwołania Soboru Laterańskiego V (1512-1517). Z kolei Medyceusze (Leon X i Klemens VII) uosabiali dobre i złe strony renesansu, łamiąc reformy soborowe. Leon X był sprytnym i dwulicowym politykiem, który nigdy nie myślał o wielkiej reformie. Wtrącanie się do elekcji cesarskiej wzmocniło elektora Fryderyka Saksońskiego i jego protegowanego Marcina Lutra. Natomiast Klemens VII tak często waha się i zwlekał w polityce, że doprowadził do konfliktu z cesarzem i wielokrotnych grabieży Rzymu (1526-1527). Tolerował też sprawę Marcina Lutra, bo ważniejsza była dla niego polityka i dobro rodziny...

(fragment opisu wydawcy)

Spis treści: 

ROZDZIAŁ I. Pius III (1503), Juliusz II (1503-1513)  /7

1. Konklawe z września i listopada 1503 (Pius III i Juliusz II)  /7

2. Trudne położenie Juliusza II po objęciu rządów. Upadek i śmierć Cezara Borgii. Spory z Wenecją /28

3. Podbój Perugii i Bolonii. Upadek Baglioni i Bentivogli /39

4. Zmiana sytuacji politycznej w Europie (1507-1509). Juliusz II zagrożony przez Hiszpanię i Francję. Wenecjanie dążą do upokorzenia papieża w sferze kościelnej i politycznej. Opór Juliusza II. Liga z Cambrai i wojna z Wenecją. Zwycięstwo papieża /52

5. Wojny Juliusza II o niezależność Stolicy Apostolskiej i uniezależnienie Italii od Francji. Sojusz ze Szwajcarami i wojna z Ferrarą. Schizma w Kolegium Kardynałów. Choroba papieża i niebezpieczna sytuacja w Bolonii. Kampania zimowa przeciwko Mirandoli. Utrata Bolonii. Próby stworzenia schizmy przez Ludwika XII i Maksymiliana I. Fałszywy sobór w Pizie i sobór powszechny w Rzymie /64

6. Juliusz II zawiera sojusz z Hiszpanią. Niebezpieczna choroba papieża i jego wyzdrowienie. Liga Święta z 1511. Usunięcie schizmatyckich kardynałów. Maksymilian usiłuje zdobyć tiarę. Niepowodzenie francuskiego soboru w Pizie. Bitwa pod Rawenną w Niedzielę Wielkanocną 1512  /83

7. Arogancja i upadek schizmatyków. Sukces piątego Soboru Laterańskiego. Szwajcarzy wybawicielami Stolicy Apostolskiej. Zniszczenie potęgi Francji w Italii /98

8. Julisz II jako mecenas sztuki. Odbudowa Bazyliki św. Piotra i Watykanu. Bramante jako architekt Juliusza II. Galeria rzeźby w Belwederze w Watykanie. Odkrycia starożytnych pozostałości. Budnownictwo w Państwie Kościelnym. Wspaniałość nowego Rzymu stworzonego przez Juliusza II  /119

9. Michał Anioł w służbie Juliusza II. Grobowiec i posąg z brązu papieża. Freski w Kaplicy Sykstyńskiej /139

10. Rafael w służbie Juliusza II. "Camera della Segnatura" i "Stanza d`Eliodoro"  /153

ROZDZIAŁ II. Leon X (1513 - 1521)  /175

Wprowadzenie /175

1. Wybór i początek pontyfikatu Leona X. Jego wysiłki na rzecz zaprowadzenia pokoju. Koniec schizmy pizańskiej /179

2. Medyceusze i polityka Leona X (1513-1515)  /205

3. Zdobycie Mediolanu przez Francuzów. Spotkanie Leona X i Franciszka I w Bolonii  /219

4. Wojna o Urbino. Spisek kardynała Petrucci. Wielka kreacja kardynałów 1 lipca 1517  /232

5. Wysiłki papieża na rzecz poparcia krucjaty (1517-1518)  /257

6. Leon X i sukcesja cesarska /275

7. Przyczyny reformacji w Niemczech. Spór o odpusty /290

8. Luter wezwany do Rzymu. Rozmowa Lutra z kardynałem Kajetanem i Miltitzem. Proces Lutra w Rzymie. Bulla Exsurge i jej przyjęcie w Niemczech. Misja Aleandra na sejmie w Wormacji i edykt cesarski przeciwko Lutrowi /321

9. Sojusz papieża z cesarzem Karolem V /358

10. Porażka Francuzów i powiększenie Państwa Kościelnego. Śmierć Leona X /375

11. Osobowość i styl życia Leona X. Finanse i dwór papieski /387

12. Rzym Medyceuszy /407

13. Renesans w literaturze. Bembo i Sadoleto. Vida i Sannazaro /429

14. Badanie antyku. Rafael i plan starożytnego Rzymuu. Zachęta do nauki języka greckiego. Biblioteka Watykańska i Uniwersytet Rzymski /452

15. Leon X jako patron artystów. "Stanze", arrasy i Loggie Rafaela /467

16. Leon X i Michał Anioł. Rozwój sztuk mniejszych. Budowa nowej Bazyliki św. Piotra. Ochrona pozostałości rzymskich /493

17. Sobór Laterański /506

18. Konkordat francuski. Polityka kościelna. Charakter i pontyfikat Leon X /518

ROZDZIAŁ III. Hadrian VI (1522-1523), Klemens VII (1523-1534) / 539

1. Sytuacja w Rzymie po śmierci Leona X. Wybór Hadriana VI  /539

2. Wczesna kariera Hadriana VI. Jego charakter i zwyczaje. Podróż do Rzymu. Neutralny stosunek do mocarstw. Projekty pokoju i reform /551

3. Hadrian VI jako reformator i władca kościelny /569

4. Misja Francesco Chieregati na sejmie w Norymberdze. Stosunek Hadriana do schizmy niemieckiej /587

5. Wysiłki Hadriana na rzecz przywrócenia pokoju i wsparcia krucjaty. Upadek Rodos i wsparcie dla Węgier /598

6. Intrygi kardynała Soderini i zerwanie z Francją. Hadrian VI przystępuje do ligii cesarskiej. Śmierć papieża /610

7. Klemens VII - wybór, charakter i początek pontyfikatu. Bezskuteczne wysiłki na rzecz pokoju oraz sojusz z Franciszkiem I /626

8. Wyniki bitwy pod Pawią. Kłótnia papieża z cesarzem .Formowanie koalicji przeciwko Karolowi V. Liga z Cognac (22.05.1526) /642

9. Klemens VII i Italia w wojnie z Karolem V. Wyprawa Colonny /655

10. Polityka antypapieska cesarza. Zbliżanie się armii cesarskiej do Rzymu  /671

11. Zdobycie Rzymu. Niewola papieża /685

12. Stan anarchii w Państwie Kościelnym. Wysiłki Henryka VIII i Franciszka I w celu uwolnienia papieża. Postawa Karola V. Ucieczka Klemensa VII do Orvieto /697

13. Klemens VII na wygnaniu w rvieto i Viterbo. Wojna cesarskie opuszczają Rzym. Klęska armii francuskiej w Neapolu. Słabość dyplomacji papieskiej. Powrót papieża do Rzymu /714

14. Pojednanie cesarza z papieżem. Traktaty z Barcelony i Cambrai /726

15. Spotkanie Klemensa VII z Karolem V w Bolonii. Ostatnia koronacja cesarska. Przywrócenie rządów Medyceuszy we Florencji /739

16. Podziały religijne w Niemczech  /751

17. Negocjacje dotyczące soboru aż do pokoju religijnego w Norymberdze (1532)  /767

18. Wysiłki Klemensa VII do ochrony chrześcijaństwa przed Turkami /779

19. Drugie spotkanie Klemensa VII z cesarzem w Bolonii. Kwestia soboru w latach 1532-1533. Papież i Franciszek I w Marsylii. Małżeństwo Katarzyny Medycejskiej /793

20. Rozwód Henryka VIII i schizma angielska /807

21. Bunt protestancji w Skandynawii i Szwajcarii. Ruchy heretyckie w Italii /829

22. Koniec pontyfikatu Klemensa VII oraz jego stosunek do literatury i sztuki /840

23. Klemens VII a wewenętrzne sprawy Kościoła. Stosunek do soboru i reform /857

24. Początki reformy katolickiej. Oratorium Bożej Miłości. Gaetano di Tiene i Carafa /865

25. Gian Matteo Giberti, Ojcowie Somascy i barnabici  /879

26. Reforma dawnych zakonów. Kapucyni /891