Historia kuchni polowej. Na kulinarnym zapleczu armii świata od starożytności do współczesności

Autor: Andrzej Fiedoruk

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 304

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

„Armia maszeruje na brzuchu” – w myśl znanej wojskowej sentencji autor wędruje przez stulecia wraz z wojskami walczącymi w największych wojennych kampaniach, bitwach i potyczkach. Prezentuje historię od kuchni – w dosłownym tego słowa znaczeniu – od starożytności po czasy II wojny światowej. W pełnych pasji opowieściach zdradza, co warzono w wojskowych kotłach, co można było znaleźć w żołnierskich menażkach i oczywiście czym to popijano, bo woda nie zawsze nadawała się do spożycia, zaś alkohol był nie tylko środkiem odurzającym dodającym animuszu, ale także często zamiennikiem jedzenia.

W kolejnych rozdziałach przeczytamy m.in., jak z problemami aprowizacyjnymi radzili sobie Grecy, Persowie, żołnierze Aleksandra Macedońskiego, średniowieczni rycerze i uczestnicy krucjat, wojska napoleońskie, powstańcy, legioniści Piłsudskiego, armie walczące podczas obydwu wojen światowych, a także jeńcy wojenni.

Autor, zaglądając na zaplecze armii, prezentuje zmaganiach logistyków, kwatermistrzów, markietanów, kucharzy i wielu innych osób zapewniających wikt żołnierzom. Swe opowieści okrasza licznymi ciekawostkami, anegdotami, zaskakującymi faktami, a niekiedy mrożącymi krew w żyłach szczegółami.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Od autora /7

I. Czasy łupiestwa  /9

Greccy żołnierze-rolnicy  /9

Marsz z armią Aleksandra Macedońskiego  /10

Legiony, czyli kto rano wstaje...  /14

Kiedy i jak jadali starożytni żołnierze?  /15

Starożytne menu  /17

• Przepis na puls  /19
• Przyprawy i warzywa  /20

W twierdzach  /21

Gdy głód zaglądnął w oczy /22

Celtyccy najemnicy  /24

II. Średniowiecze  /26

Podboje z armią Karola Wielkiego  /26

Wielkie wyprawy średniowiecznej Europy  /28

Antropofagia, czyli kanibale z krzyżem i nie tylko  /31

Co jadali rycerze w kwaterach?  /36

Ceremoniał stołowy  /39

Zupa z króla /40

Mongołowie podbijają świat!  /42

Hanzeatyckie wojny śledziowe  /43

W kuchni i spiżarni pierwszej legii cudzoziemskiej - zakonu krzyżackiego  /45

III. Rzeczpospolita Obojga Narodów /49

Wojskowy poradnik  /50

W żołnierskiej sakiewce  /52

Powstanie Chmielnickiego /56

Czasy stanisławowskie  /59

IV. Wojskowa logistyka /61

Rosnące koszty  /61

Nowe taktyki  /65

Pokaż, żołnierzyku, co tam masz w składziku  /67

Fryderyk Wielki, problemy z mąką i system pięciodniowy  /39

V. Napoleońskie jedzonko. Fakty i mity  /75

Suchary i komiśniak  /75

Koniec wojny oblężniczej /80

Legiony Dąbrowskiego /81

Somosierra w alkoholowych oparach absurdu  /85

Wyprawa na Moskwę  1812 /88

Tragiczny odwrót /93

Kulinarne konsekwencje działań wojennych /98

VI. Pod butem zaborcy /100

Powstanie listopadowe /101

Powstanie styczniowe /105

VII. Pierwsze wprawki do Wielkiej Wojny /108

Nowe środki transportu  /109

Aprowizacja armii brytyjskiej  /111

Oświeceniowe nowinki żywnościowe /115

Kuchnie polowe /119

VIII. Pierwsza wojna światowa /122

Na zapleczu  /122

Na froncie /126

Wojska ententy /129

• W armii brytyjskiej /129
• W armii francuskiej  /131
• W armii rosyjskiej  /133

Państwa centralne /140

• W armii niemieckiej /140
• W armii austro-węgierskiej  /142

Armia Stanów Zjednoczonych  /145

Legiony Polskie  /150

• Błękitna Armia  /150
• Legiony Piłsudskiego  /156
• Na dalekiej Syberii. Z Czechosłowacją przeciw bolszewikom?  /159

IX. Wojsko Polskie w czasach międzywojennych  /163

Wojna polsko-bolszewicka /163

W żołnierskiej stołówce  /167

W kwaterze prywatnej  /169

W kasynie oficerskim  /171

Na poligonie  /174

Kantyny i spółdzielnie wojskowe  /176

Gospodarka kuchenna w formacjach wojskowych  /178

X. Druga wojna światowa /186

Do woja marsz!  /186

• Mała historia wielkiej puszki  /187
• Amerykańscy potentaci żywieniowi idą na wojnę!  /188
• Wojna na małym haju. Czekolada  /189
• Wojna na dużym haju. Narkotyki  /192

Wojsko polskie  /193

• Kampania 1939 roku  /194
• Armia Andersa  /197
• Berlingowcy - I Dywizja Piechoty im. T. Kościuszki  /202
• Powstanie warszawskie  /203

Niemcy. Befehl ist Befehl  /207

Wielka Brytania. Twardy herbatnik do zgryzienia  /219

ZSRR. Tuszonka jak manna z nieba  /224

USA. W wojskowej konserwie  /228

Japonia. Ryż idzie na wojnę /233

XI. Morskie jedzenie /237

Rzymianie, wikingowie i inni żeglarze /237

Kolumb, Magellan i inni  /240

Woda na pokładzie /249

Wenus i kiszona kapusta /253

Ekstrawagancja i pomiarkowanie /261

Życie codzienne marynarzy Royal Navy /263

Nowinki żywieniowe /264

Dla tych, co pod wodą /267

• Niemieckie U-Booty /267
• Amerykańskie okręty podwodne /272

Co jadali jeńcy wojenni? /275

Na zesłaniu  /276

W obozach jenieckich  /279

Internowani legioniści  /284

W stalagach i oflagach  /286

Jeńcy alianccy /288

Jeńcy sowieccy  /289

Jeńcy niemieccy /290

Jak jadali bogowie wojny?  /291

Zamiast zakończenia /301