Formularz z Uppsali. Późnośredniowieczna księga formularzowa biskupstw pruskich

Komentarz i edycja: Radosław Biskup

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 396

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Fontes 109

Księgi formularzowe, które dzisiaj określiłoby się mianem zbioru wzorów pism, należały w kancelariach średniowiecznych do podstawowego repertuaru pomocy kancelaryjnych, obok wszelkiego rodzaju indeksów i rejestrów. Wykorzystywano je już w starożytności: na przełomie IV i V stulecia korzystano z nich powszechnie w kancelarii papieskiej. Jako pomoce kancelaryjne były używane początkowo przede wszystkim w kancelariach instytucji kościelnych, by z biegiem czasu zadomowić się również w kancelariach instytucji świeckich.

Tworzenie zestawień formuł najpotrzebniejszych w codzienności kancelaryjnej było zazwyczaj prywatnym przedsięwzięciem notariuszy, dążących do usprawnienia własnej pracy w kancelarii. Jak wskazał przed laty Andrzej Tomczak, posiadanie własnego zbioru formuł mogło by niekiedy warunkiem przyjęcia w poczet personelu kancelaryjnego; wniesiony przez nowego pracownika formularz obrastał z biegiem czasu w nowe formularze dokumentów lub był przez swojego właściciela uzupełniany o materiał zastany.

(fragment Wprowadzenia)

Spis treści:

Wprowadzenie  /IX

1. Księgi formularzowe - uwagi wstępne  /IX

2. Księgi formularzowe z obszaru władztwa zakonu niemieckiego w Prusach - wybrane przykłady  /XII

3. Opis rękopisu C 575  /XIII

4. Struktura i zawartość księgi formularzowej  /XX

5. Proweniencja, autorstwo i dzieje rękopisu C 575  /XII

6. Wykorzystanie i znaczenie "Formularza z Uppsali" w badaniach historycznych  /XXIX

7. Zasady wydawnicze  /XXXIV

Einleitung  /XLI

1. Formelbucher - Vorbemerkungen  /XLI

2. Die Formelbucher aus dem Gebiet der Ordensherrschaft in Preussen - ausgewalhte Beispiele  /LXIV

3. Beschreibung der Handschrift C 575  /LXVI

4. Die Struktur und der Inhalt des Formelbuches /LII

5. Die Provenienz, Autorschaft und Geschichte der Handschrift C 575  /LIV

6. Die Anwendung und Bedeutung des "Formelsbuches aus Uppsala" in den historischen Untersuchungen  /LXIII

7. Editionsrichtlinien  /LXVIII

Wykaz tytułów formuł / Verzeichnis der Formeluberschriften  /LXXV

Bibliografia/Bibliografie  /XCI

Wykaz skrótów /Abkurzungsverzeichnis  /XCIX

FORMULARZ Z UPPSALI / FORMELBUCH AUS UPPSALA  /1

Aneks /Anhang  /337

Indeks osób i miejscowości / Personen- und Ortsregister  /355

Indeks rzeczowy  /Sach- und Wortregister  /375