Europa Środkowa, Bałkany i Polacy. Studia ofiarowane prof. Antoniemu Cetnarowiczowi

Redakcja: Janusz Pezda, Stanisław Pijaj

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 696

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

"Kontynuacją badań Antoniego Cetnerowicza nad rozwojem ruchu narodowego wśród Słowian południowych były studia nad dziejami chorwackiego ruchu narodowego na terenie Dalmacji i Istrii. Specyfika tych obszarów, w XIX w. oddzielonych politycznie od Chorwacji i zamieszkałych nie tylko przez Chorwatów, ale i Włochów, Słoweńców oraz Serbów, uczyniła je ciekawym, a zarazem trudnym przedmiotem badań. Również tej problematyki nie podejmowali polscy historycy, co więcej, niektóre ważne dla tematu wątki były także zaniedbane przez historyków chorwackich, włoskich i słoweńskich. Kwerendy podjęte przez Profesora w archiwach i bibliotekach chorwackich, włoskich, watykańskich, słoweńskich i austriackich zaowocowały wieloma artykułami na ten temat, opublikowanymi w kraju i za granicą... [...]

O roli Polaków w Europie Środkowej i na Bałkanach Antoni Cetnarowicz pisał nie tylko w pracach poświęconych stosunkom polsko-słoweńskim i polsko-serbskim. Wątek ten przejawia się także w publikowanych przez Niego rozprawach na temat narodzin i rozwoju idei jedności wśród Słowian południowych, wpływu Polaków na kształtowanie się nowoczesnych narodów żyjących w regionie, Kongresu Słowiańskiego w 1848 r. czy polityki posłów polskich w wiedeńskiej Radzie Państwa."

(fragmenty Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /9

Tabula gratulatoria  /15

Bibliografia publikacji prof. dr. hab. Antoniego Cetnarowicza  /17

Europa Środkowa  /27

Damir Agičić - Chorwacja na obrzeżach Europy Środkowej   /29

Marko Trogrlić - Integration und Desintegration an der Peripherie der Donaumonarchie: Das Beispiel Dalmatiens im 19. Jahrhundert. Entwurf einer Synthese  /39

Nevio Šetić - Frano Supilo: the End of the Dubrovnik Period of Life and Work and the Beginning of Sušak and Rijeka Period of Life and Work   /51

Magdalena Najbar-Agičić - Historiografia chorwacka i światowe nauki historyczne w latach 1945–1960. Kontakty z polską historiografią  /67

Maciej Czerwiński - Chorwackie prawo państwowe i jego translacja w realiach komunistycznej Jugosławii  /77

Anton Schindling - Primož Trubar/Primus Truber (1508–1586), der „Luther” der Slowenen   /89

Isabel Röskau-Rydel - Zwei Krainer an der östlichen Peripherie der Habsburgermonarchie: Matija Čops und Constant von Wurzbachs Verbundenheit mit Galizien  /99

Stane Granda - The Role of Local Self-Government in the Slovenian National Movement of 1848   /109

Peter Vodopivec - Politik und politische Kultur bei den Slowenen vor dem Ersten Weltkrieg  /119

Walter Lukan - Die Kärtner Slowenen im Ersten Weltkrieg. Unter Berücksichtigung der gesamtslowenischen Entwicklung  /133

Branko Marušič - Sprawa polska w sztokholmskim memorandum dr. Henryka Tumy  /169

Arnold Suppan - „Ent-Österreicherung“ und „Ent-Germanisierung“ in Politik, Verwaltung, Gesellschaft und Kultur Sloweniens 1918–1938  /177

Jiří Malíř - Exhibitions in Prague and Częstochowa and Czechs Visiting Poles in 1909: Expressions of Neo-Slavism and Economic Nationalism /203

Tadeusz Kopyś - Ludność żydowska na Węgrzech od początku XVIII wieku do połowy XIX wieku  /219

István Kovács - Synowie patrioty preszowskiego  /231

Jarosław Moklak - Lwów i Triest. Uniwersyteckie dążenia Ukraińców, Włochów, Chorwatów i Słоweńców (1908–1914)  /241

Damian Szymczak - Viribus unitis? Blaski i cienie Izby Poselskiej przedlitawskiej Rady Państwa (1861–1918)  /249

Bałkany /265

Alberto Basciani - The Italian Diplomacy and the End of the Reign of Alexandru Ioan Cuza (1866)  /267

Marius Petraru - The Romanian Exile and its Relations with the National Committee for a Free Europe during the Cold War   /275

Stanisław Pijaj - Rodzina Hristić i jej związki z Polską   /293

Krzysztof Popek - Uwagi na temat procesów migracyjnych wśród bułgarskich katolików w XIX wieku   /309

Francesco Leoncini - Albanien als Bestandteil Zentraleuropas   /319

Tadeusz Czekalski - Albański islam w okresie państwowego ateizmu i pierwszych lat transformacji ustrojowej — kontekst polityczno-społeczny  /329

Irena Stawowy-Kawka - Położenie Greków w Albanii a tzw. strefy mniejszościowe   /345

Polacy  /359

Petar Bunjak - Ślady akcji dyplomatycznej obozu Hotelu Lambert na Bałkanach z lat czterdziestych XIX stulecia w kulturze serbskiej   /361

Piotr Żurek - Miejsce Bośni w bałkańskiej polityce Hotelu Lambert (1843–1849)  /371

Adam Świątek - „Gazeta Narodowa” wobec powstania w Boce Kotorskiej w 1869 roku   /383

Slaven Kale, Ivan Brlić - Podróż Bronisława Grabowskiego do Chorwacji i Slawonii w 1882 roku w świetle korespondencji administracji chorwackiej   /395

Jarosław Rubacha - Obraz wojny serbsko-bułgarskiej w 1885 roku w publikacjach krakowskiego dziennika „Czas”   /407

Andrzej K. Banach - Kariery studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego w sądownictwie, prokuraturze i administracji w Bośni i Hercegowinie w latach 1879–1914  /419

Zdzisław Darasz - Słoweńska literatura i sztuka w „Świecie Słowiańskim”   /429

Kazimierz Karolczak - W oczach polskich arystokratów… Opatija w końcu XIX wieku  / 441

Csaba G. Kiss - „Powrót” Stanisława Vincenza na Węgry   /457

Christoph Augustynowicz - Galizien in der polnischen Historiographie nach 1989. Trends und Potentiale   /465

Piotr Franaszek - Franciszek Bujak i jego Galicja   /473

Heiko Haumann - Autonomie und Grenzüberschreitung im galizischen Judentum. Eine Skizze   /487

Tomasz Kargol - Plebanie i zabudowania gospodarcze parafii rzymskokatolickich w zachodniej Galicji na przełomie XVIII i XIX wieku. Zarys problematyki  /495

Krzysztof Ślusarek - Dobra państwowe w Galicji i na Bukowinie w początkach XIX wieku  /505

Karolina Turcza - Cholera w Krakowie w 1866 roku w relacjach prasowych i opisach Józefa Oettingera  /513

Michał Baczkowski - Polacy a problem językowy w austriackiej Obronie Krajowej przed I wojną światową  /523

Waldemar Łazuga - „Dwie ck damy”   /531

Hubert Chudzio - „Dla ojczyzny ratowania, wrócim się przez morze”. Reakcje polskich emigrantów z Algierii i USA na wydarzenia 1848 roku  /545

Krzysztof K. Daszyk - Przypominał Mojżesza — grzeszącego pychą… „Rzymski” Mickiewicz czasu Wiosny Ludów w epistolografii Elizy z Branickich Zygmuntowej Krasińskiej /559

Janusz Pezda - Kustosz Bentkowski   /571

Hans H. Hahn - Das deutsche Polenbild im 19. Jahrhundert. Von der Polenbegeisterung der 1830er Jahre bis zum Kulturkampf  /583

Henryk W. Żaliński - Bitwa pod Dobrem (19 lutego 1831 roku) szczeblem do kariery generała Jana Zygmunta Skrzyneckiego  /597

Krzysztof Marchlewicz - Konsul, który nie umiał być obojętny. Frederick Chatfield i jego odwołanie z Warszawy w 1832 roku   /609

Krzysztof A. Makowski - Powstanie, którego nie było... O Wiośnie Ludów w Poznańskiem inaczej  /619

Andrzej Chwalba - Mobilizacja na ziemiach polskich w 1914 roku /631

Varia   /639

Horst Haselsteiner - Gestaltungsprinzip Föderalismus  /641

Halina Florkowska-Frančić - Pozycja kobiet w życiu politycznym Szwajcarii  /651

Indeks osobowy  /671