Do domu, ku wolności. Rola Czechosłowacji w migracji ludności polskiej w latach 1945-1948

Autor: Jiri Friedl

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 510

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 16,00 cm x 23,5 cm

Seria wydawnicza „Polska i Europa Środkowo-Wschodnia w XX wieku"

II wojna światowa spowodowała nie tylko ogromne straty ludzkie i materialne, ale także pociągnęła za sobą masowe migracje ludności. Po jej zakończeniu wielkim wyzwaniem międzynarodowym stała się repatriacja polskich obywateli rozsianych po Europie Zachodniej. Setki tysięcy z nich wracały do kraju przez terytorium Czechosłowacji. Na Zachód z kolei zmierzali Polacy, którzy nie akceptowali powojennej sytuacji społecznej i politycznej oraz ludzie zagrożeni represjami.

(opis wydawcy)

Spis treści:

I. Wstęp    /7

II. Analiza źródeł i literatury     /17

III. (E)migracja Polaków w historii najnowszej z uwzględnieniem ziem czeskich i na tle stosunków czesko/czechosłowacko‑polskich (uwagi wprowadzające)    /31

IV. Druga wojna światowa    /45

Pozycja Polski na arenie międzynarodowej    /46

Migracje Polaków w następstwie II wojny światowej    /52

Związki polskich migrantów z dawnym terytorium Czechosłowacji w czasie II wojny światowej 60

V. Do domu    /73

Czechosłowacja i pierwsza faza repatriacji obywateli polskich (do czasu zawarcia umowy repatriacyjnej)   /74

Zagubieni w chaosie    /74

Stopniowa konsolidacja polskiej repatriacji w Czechosłowacji i zawarcie umowy repatriacyjnej    /105

Druga faza polskiej repatriacji w Czechosłowacji   /122

Polska Misja Repatriacyjna w Pradze – początki działalności   /122

Kryzys    /132

Żołnierze pod specjalnym nadzorem    /138

Afera pilzneńska    /153

Sinusoida repatriacyjna    /158

Przygotowania do reemigracji Polaków ze wschodniej Słowacji i koniec polskiej akcji repatriacyjnej w Czechosłowacji    /187

Przypadek specjalny: Zaolzie    /197

VI. Ku wolności    /207

Sytuacja na granicy czechosłowacko-polskiej i jej ochrona    /208

Członkowie podziemia antykomunistycznego, kurierzy i Polacy niezadowoleni z sytuacji w Polsce    /214

Żydzi – nieudana repatriacja    /268

Różne drogi do Czechosłowacji   /268

Pozwolić im przejść czy odsyłać do Polski?   /284

Exodus    /314

Interwencje Wielkiej Brytanii i USA    /337

Plan tymczasowego osiedlenia żydowskich uchodźców z Polski w Czechosłowacji   /357

Ostatnia faza nieudanej repatriacji i jej zakończenie wiosną 1948 r.   /366

Pozostałe grupy uchodźców    /387

Uchodźcy z ziemi kłodzkiej, Górnego Śląska, Górnej Orawy i północnego Spiszu   /388

Uchodźcy z Polski południowo-wschodniej    /407

VII. Rozliczenia finansowe za opiekę nad polskimi repatriantami i żydowskimi uchodźcami   /425

VIII. Podsumowanie   /439

Bibliografia   /449

Summary   /471

Resümee   /479

Wykaz skrótów   /487

Indeks osobowy   /493

Indeks geograficzny   /503