Cegła w budownictwie wielkopolskim w średniowieczu

Autorka: Maria Żemigała

Rok wydania: 2008

Liczba stron: 192

Okładka: twarda

Format: 17,5 cm x 24,5 cm

Uwagi - okładka z zatarciami, brzegi stron przykurzone

O ile archeologię pradziejową określa okrzesek kamienny i ułamek naczynia glinianego, o tyle archeologię epok młodszych zdominowała cegła. Jej badania stały się od pięćdziesięciu lat naturalnym składnikiem metodyki archeologii. Poczynając od XIII wieku, cegła pojawia się ustawicznie. Znajduje się ona w murach, w gruzie wokół zabudowań murowanych, na drogach, groblach i polach uprawnych. Jako znalezisko masowe poddaje się regułom statystyki. Maria Żemigała korzysta z tej właściwości znalezisk cegły i poddaje analizie statystycznej ogromny zbiór wymiarów cegły, zebranych z licznych budowli i wykopalisk z obszaru współczesnej Polski. Bezpośrednim terenem jej badań jest południowo-wschodnia Wielkopolska, zaś analizowane zbiory pochodzą głównie z budowli Kalisza, Łęczycy i Bolesławca nad Prosną. Autorka doszła do określenia merytorycznego i chronologicznego trzech podstawowych etapów rozwoju budownictwa ceglanego na badanym obszarze. Spójny warsztat budowlany, murarsko-strycharski, w którym jeden strycharz zaopatruje w cegłę jednego muratora, trwa do końca XIV wieku. Od końca XIV wieku następuje rozdział między strycharzem i murarzem. Cegła staje się wtedy towarem dostępnym na wolnym rynku, co wpływa na lokalne ujednolicenie jej wymiarów. Ten stan trwa przez XV wiek. W drugiej ćwierci XVI wieku wolny rynek w budownictwie rozwija się i prowadzi do powstania ponad regionalnego obrotu cegłą i do swobody wynajmu muratorów.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa    /7

Rozdział I
Zagadnienia preliminarne   /13

Rozdział II
Kaliski ośrodek budownictwa ceglanego   /85

Rozdział III
Łęczycki ośrodek budownictwa ceglanego   /110

Rozdział IV
Zamek w Bolesławcu nad Prosną   /135

Rozdział V
Próba określenia wartości budulca ceglanego w badaniach średniowiecznej historii lokalnej w średniowieczu   /159

Summary   /179