Bogowie i demony. Augustyn z Hippony i religijność pogańska późnej starożytności

Autor: Wojciech Kamczyk

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 166

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 24,0 cm

Seria: Studia Antiquitatis Christianae. Series Nova 22

Prezentowana publikacja koncentruje się na dwóch dziełach wybranych z bogatej spuścizny świętego Augustyna: De divinatione daemonum oraz Tractatiis contra paganos (Sermo 198augm.). Oba podejmują kwestię reliktów religijności pogańskiej, z którymi przychodzi mierzyć się wyznawcom Chrystusa. Chodzi o niektóre praktyki pogańskie, a także działalność wróżbiarską złych duchów. Zjawiska te niepokoiły chrześcijan, stąd próby wyjaśnień podejmowane przez Augustyna. Pierwsza część niniejszego opracowania to omówienie elementów religijności pogańskiej prezentowane przez biskupa Hippony w: Tractatus contra paganos, druga wprowadza w koncepcje wróżbiarstwa i jego ocenę u starożytnych, trzecia omawia demonologię Augustyna zawartą w prezentowanych utworach. Nie stanowią one zwartego opracowania monograficznego, lecz jedynie niewielkie przyczynki do poruszanych zagadnień. Z kolei części czwarta i piąta to pierwsze polskie tłumaczenia obu dzieł poprzedzone wstępami oraz opatrzone komentarzem. Ich lektura stanowi najlepszą prezentację poruszanych wcześniej problemów.

(fragment Wprowadzenia)

Spis treści: 

Wykaz skrótów /7

Wprowadzenie /9

Rozdział I
Religijność pogańska /11

1. Opis pogańskich obchodów Kalend styczniowych /12
2. Charakterystyka religijności pogańskiej /14
3. Kult wizerunków /18
4. Postawy chrześcijan /22

Rozdział
Wróżbiarstwo i magia /25

1. Ocena magii i wróżbiarstwa u wybranych autorów pogańskich /25
2. Wróźbiarstwo pogańskie w ocenie pisarzy chrześcijańskich /31

Rozdział III
Demonologia /37

1. Cielesna natura demonów /37
2. Miejsce przebywania złych duchów /40
3. Zła wola, zazdrość i pycha szatana /42
4. Prorocza wiedza demonów /45
5. Inne znaki czynione przez demony /48

O wróżbiarstwie demonów (De divinatione daemonum) /51

Wstęp /51
Przekład /56

Traktat przeciw poganom (Tractatus contra paganos) /73

Wstęp /73
Przekład /76

Bibliografia /147

Indeksy /159

Summary /167