Baśnie chińskie

Przekład i opracowanie: Richard Wilhelm

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 506

Okładka: miękka

Format: 14,0 cm x 20,5 cm

Ta antologia stu baśni wybranych i opracowanych przez Richarda Wilhelma (1873–1930), niemieckiego klasyka współczesnej sinologii, obejmuje reprezentatywne utwory pochodzące w znacznej mierze z tradycji ustnej. Termin „baśń” jest w odniesieniu do literatury chińskiej dość umowny, nie ma tak jednoznacznej konotacji jak w Europie, gdzie oznacza rozległą opowieść o „niezwykłościach” przeżywanych przez zawsze fikcyjnych bohaterów. Niniejszy zbiór obejmuje całe spektrum tekstów od typowych bajek dla dzieci przez legendy, mity, przypowieści aż po, z jednej strony, autorską kreację konkretnych pisarzy, a z drugiej, opowieści osadzone w historycznym kontekście. Całość podzielono więc na części: bajki dla dzieci (czysto umownie, bo dla dzieci one jednak nie są, przynajmniej nie dzisiaj u nas), bajki o zwierzętach, legendy i mity o bogach, świętych i innych nieśmiertelnych, baśnie o duchach i widmach, opowieści historyczne i „artystyczne” (autorskie). Dzieło wieńczy monumentalna historia kamiennej małpy i jej zmagań z Buddą. Budda bowiem, a także Laozi, tao i Konfucjusz są w tych utworach stale obecni. Ten cały nadprzyrodzony świat obraca się też w świecie ludzkim i odwrotnie, a żywi i martwi z powodzeniem „komutują” między nimi. Towarzyszą im nieodłączne smoki i ogry. Chińskie baśnie są wszakże opowieściami głęboko filozoficznymi; to nie folklor, lecz wydestylowana przez dzieje literatura najwyższego lotu.

(opis wydawcy)

Spis treści: 

Przedmowa /11

Baśnie dla dzieci /13

1. Słowa kobiet oddzielają mięso od kości /15

2. Trzy rymy /17

3. Jak z żądzy małego traci się duże /19

4. Kto jest grzesznikiem?  /22

5. Czarodziejska beczka /23

6. Dziecko szczęścia i dziecko nieszczęścia /23

7 Dziewięciogłowy ptak /25

8. Jaskinia zwierząt /29

9. Pantera /34

10. Wielka woda /38

11. Lis i tygrys /41

12. Agenci tygrysa /42

13. Lis i kruk /42

14. Dlaczego pies i kot są wrogami /43

Sagi o bogach /45

15. Uczłowieczenie pięciorga starych ludzi /47

16. Pasterz i Prządka /49

17. Jang Oerlang /55

18. Nocza /57

19. Księżycowa wróżka /65

20. Gwiazda Wieczorna i Gwiazda Zaranna /67

21. Dziewczę z końską głową /67

22. Królowa niebios /69

23. Ni Wa /73

24. Bóg ognia /77

25. Trzej władający bogowie /78

26. Konfucjusz /80

27. Bóg wojny /86

O świętych i czarownikach  /93

28. Aureole świętych /95

29. Laozi /96

30. Starzec /98

31. Ośmioro nieśmiertelnych I /99

32. Ośmioro nieśmiertelnych II /104

33. Dwóch szkolarzy /108

34. Kapłan z Lauszan  /111

35. Skąpy wieśniak /118

36. Kara za brak wiary  /119

37. Poranne Niebo /121

38. Król Mu z Dszou /127

39. Wierność żon (Dszuang Dsi i jego żona)  /131

40. Król z Huai Nan  /144

41. Stary Dszang  /144

42. Poczciwy czarownik /149

43. Jak zelżono księcia piekielnego /158

44. Jak Mulien wyprowadził swoją matkę z piekła  /168

Duchy przyrody i zwierząt  /171

45. Kwiatowe elfy  /173

46. Elf górski  /179

47. Duch góry Wulien /180

48. Duch Rumakowej Góry /181

49. Król mrówek /183

50. Mały pies myśliwski  /186

51. Smok po śnie zimowym /188

52. Duchy Żółtej Rzeki  /189

53. Smocza księżniczka /190

54. Pomoc w potrzebie /203

55. Wygnana księżniczka /211

56. Lisia jaskinia /223

57. Lisi ogień /226

58. Lis i grom /227

59. Lisy przyjazne i lisy złe  /231

60. Wielki ojciec Hu  /234

61. Gadające srebrne lisy /235

Opowieści o widmach  /239

62. Śledczy /241

63. Niebezpieczna zapłata /246

64. Zemsta /249

65. Jasnowidz /253

66. Duchy wisielców /256

67. Opowieści o widmach /261

68. Martwa dziewczyna /262

69. Niegrzeczny chłopiec /265

70. Chciwość ukarana /268

71. Noc na polu bitwy /271

72. Profanatorzy grobów /273

73. Go Szu Han /275

74. Przemieniona kobieta /276

75. Państwo ogrów /278

76. Porwana dziewczyna /285

77. Latający ogr /289

78. Mieszanie trucizn /291

79. Czarna magia /293

80. Wierne dziewczę /299

81. Malowana skóra /304

82. Sekta białego lotosu /312

Sagi historyczne /315

83. Trzy zła /317

84. Jak trzech bohaterów zginęło przez dwie brzoskwinie /319

85. O tym, jak ustały ożenki boga rzeki /323

86. Dszang Liang /327

87. Stary smoczowąs /329

88. Jak Molo Różynkę wykradł /337

89. Złote pudełko /341

90. Jang Gui Fe  /348

91. Lekarz /350

92. Mnich z Jangcykiang /354

Baśnie artystyczne /365

93. Bezduszny małżonek /367

94. Piękna Giauna /376

95. Jing Ning albo roześmiana piękność /388

96. Żabia księżniczka /399

97. Wieczorna Zorza  /406

98. Szarotka /415

99. Tęsknota za domem  /425

100. Małpa Sun Wu Kung /433

Przypisy /471

Baśnie dla dzieci /471

Sagi o bogach /474

O świętych i czarownikach /482

Duch przyrody i zwierząt /489

Opowieści o widmach /494

Sagi historyczne /498

Baśnie artystyczne /501

Źródła literackie /505