Aparat bezpieczeństwa wobec mniejszości narodowych w Polsce w latach 1944–1956

Pod redakcją: Jarosława Syrnyka

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 280

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zabrudzeniami

Problematyka związana z funkcjonowaniem mniejszości narodowych w okresie Polski Ludowej stanowiła przez wiele lat jeden z wyodrębnionych kierunków badań prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej. Podsumowaniem tych badań jest synteza działań aparatu bezpieczeństwa wobec mniejszości narodowych w latach 1944–1957. Rozpoczyna ją tekst Jarosława Syrnyka, w którym autor przypomniał główne elementy realizowanej po II wojnie światowej polityki narodowościowej. Kolejne artykuły dotyczą działań aparatu bezpieczeństwa wobec poszczególnych grup narodowościowych – Żydów (autorstwa Bożeny Szaynok z Uniwersytetu Wrocławskiego i Magdaleny Semczyszyn z OBBH IPN w Szczecinie), Niemców (autorstwa Sebastiana Rosenbauma z Oddziałowego Biura Badań Naukowych IPN w Katowicach), Ukraińców (autorstwa Arkadiusza Słabiga z Akademii Pomorskiej w Słupsku), Białorusinów i Litwinów (artykuł przygotowany przez Krzysztofa Sychowicza z Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży oraz OBBH IPN w Białymstoku), Romów (autorstwa Piotra Krzyżanowskiego z Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim) oraz Greków i Macedończyków (autorstwa Izabeli Sienkiewicz z IPN). Całość znalazła swe krótkie podsumowanie w kończącym tom artykule Jarosława Syrnyka. Intencją towarzyszącą powstaniu książki było wzbogacenie istniejącego już dorobku naukowego o opracowanie ogólne, uwzględniające słabo lub w ogóle niewykorzystany przed 2000 r. zasób archiwalny. 

Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Struktury i metody działania aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1989”.

Spis treści

 Słowo wstępne. Jarosław Syrnyk    /7 

Jarosław Syrnyk. Kwestia narodowościowa w Polsce w latach 1944-1957    /11

Magdalena Semczyszyn, Bożena Szaynok. Kwestia ludności żydowskiej     /26 

Sebastian Rosenbaum. Zagadnienie niemieckie     /59 

Arkadiusz Słabig.  Zagadnienie ukraińskie    /80 

Krzysztof Sychowicz. Zagadnienie białoruskie i litewskie    /167 

Piotr Jacek Krzyżanowski. Kwestia cygańska     /196 

Izabela Sienkiewicz. Aparat bezpieczeństwa PRL wobec uchodźców politycznych z greckiej wojny domowej    /210 

Jarosław Syrnyk.  W stronę syntezy    /234 

Biogramy autorów    /244 

Wykaz skrótów    /246

Bibliografia    /249

Indeks osób     /266

Contents

Introduction.  Jarosław Syrnyk     /7

Jarosław Syrnyk. The Issue of Nationality in Poland between 1944-1957    /11

Magdalena Semczyszyn, Bożena Szaynok. The Issue of the Jewish Population    /26

Sebastian Rosenbaum. The German Issue    /59

Arkadiusz Słabig. The Ukrainian Issue     /80

Krzysztof Sychowicz. The Belarusian and Lithuanian Issue    /167

Piotr Jacek Krzyżanowski. The Romani Issue    /196

Izabela Sienkiewicz. The Issue of Political Refugees of the Greek Civil War    /210

Jarosław Syrnyk. Towards a Synthesis    /234

About Authors     /244

List of Abbreviations    /246

Bibliography    /249

Personal Index    /266