Aktywność polityczna Zygmunta Wielopolskiego. Z dziejów myśli ugodowej w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX wieku

Autor: Mariusz Nowak

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 480

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Uwagi - okładka z zatarciami, brzegi stron przykurzone

Przedmiotem rozprawy jest kwestia polsko-rosyjskiej ugody politycznej („primirienija”) w drugiej połowie XIX wieku. Przyczynkiem analizy środowiska polskich realistów głoszących potrzebę zbliżenia Polaków-mieszkańców Królestwa Polskiego z państwem carskim była działalność publiczna margrabiego Zygmunta Wielopolskiego (1833-1902). Praca stanowi próbę odpowiedzi na pytanie na temat perspektyw porozumienia na linii carat – elity Kongresówki w dobie polityki unifikacyjnej nierosyjskich rubieży imperium. Równocześnie usiłuje wskazać w jakim stopniu poczynania polityczne margrabiego Zygmunta stanowiły kontynuację programu „primirienija” ojca – Aleksandra a w jakim były, jego oryginalnym wkładem w polską myśl konserwatywno-ugodową XIX wieku. Praca adresowana do szerokiego kręgu czytelniczego wskazującego zainteresowania stosunkami polsko-rosyjskimi oraz próbami dialogu („primirienija” pojednania) w warunkach doby rozbiorowej.

Spis treści:

Wstęp  /7

Rozdział I

Dziedzic myśli politycznej Aleksandra Wielopolskiego. Wizja polsko-rosyjskiej ugody 

Początki aktywności publicznej Wielopolskiego seniora. "List szlachcica polskiego o rzezi galicyjskiej do księcia Metternicha" zarysem programu ugody  /25

Udział Zygmunta Wielopolskiego w zabiegach ojca o koncesje autonomiczne dla Królestwa Polskiego  /59

System Wielopolskiego (1862-1863)  /118

Rozdział II

Działalność Zygmunta Wielopolskiego w latach 1863-1880

Próba wyjścia z impasu. Dylematy w obliczu popowstaniowych represji  /143

Zygmunt Wielopolski wobec wojny rosyjsko-tureckiej i dyskusji wokół spuścizny politycznej ojca  /195

W obliczu terroru narodnickiego i kryzysu caratu. Manewry konserwatystów wokół jubileuszowego adresu do Aleksandra II  /230

Rozdział III

W dobie wzmożonej rusyfikacji Królestwa Polskiego (1881-1890)

Zamach na Aleksandra II. Misja Zygmunta Wielopolskiego w Petersburgu  /263

Walka o przywództwo nad konserwatystami Królestwa Polskiego  /291

Klęska Zygmunta Wielopolskiego w sporze z umiarkowanymi konserwatystami o wizję ugody na tle rywalizacji o wpływy w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim  /331

Rozdział IV

Schyłkowy okres zaangażowania Zygmunta Wieopolskiego w sprawy polityczne Królestwa Polskiego (1890-1902)

Kryzys przywództwa margrabiego w obozie konserwatywno-ugodowym w dobie wielkorządztwa Pawła Szuwałowa  /355

Nadzieje na przełom. Książę Aleksandr Imertynski i wizyta Mikołaja II w Warszawie  /379

Na marginesie życia politycznego  /396

Zakończenie  /423

Bibliografia  /437

Indeks osób  /463

Indeks nazw geograficznych  /481