Afrykańskie państwo Kilindich w XVIII i XIX wieku. Umowa społeczna i jej interpretacje

Autor: Marek Pawełczak

Rok wydania: 2000

Liczba stron: 208

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Dzieje orientu

Uwagi - okładka z zatarciami

Książka dotyczy historii państwa Kilindich, leżącego w górach Usambara w Afryce Wschodniej, na obszarze dzisiejszej Tanzanii. Autor próbuje odpowiedzieć na pytania wiążące się z powstaniem i funkcjonowaniem tego państwa okresie od połowy XVIII wieku do utraty niepodległości w 1895 roku. Praca opiera się na założeniach, że państwo Kilindich funkcjonowało dzięki - dającej korzyści obu stronom - swoistej umowie społecznej, zawartej pomiędzy lineażem panującym rodu Kilindich a wspólnotami plebejskimi. Odtwarzając układ sił i rozkład ciężarów związanych z utrzymaniem instytucji państwa, autor odczytał treść tej umowy i sposób, w jaki interpretowali ją uczestnicy.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp  /7

Źródła do dziejów państwa Kilindich  /11

Habari za Wakilinfi (Historia Kilindich)   /11

Źródła misjonarskie   /16

Relacje podróżnicze z okresu przedkolonialnego   /20

Źródła etnograficzne i podróżnicze z niemieckiego okresu kolonialnego  /20

Tradycja ustna i materiały etnograficzne zebrane w 2 połowie XX wieku   /21

Podsumowanie – uwagi o stanie źródeł do przedkolonialnych dziejów Usambara   /22

Terminologia   /23

Terminy dotyczące pochodzenia i pokrewieństwa   /23

Terminy dotyczące organizacji politycznej  /24  

CZEŚĆ I. UMOWA SPOŁECZNA I JEJ PODMIOTY   /27 

ROZDZIAŁ 1. POCZĄTKI PAŃSTWA KILINDICH    /29 

1.1. Środowisko geograficzne i populacja Usambara   /29

1.2. Organizacja polityczna Usambara w okresie bezpaństwowym i działalność Mbeghi   /32

1.3. Organizacja polityczna południowej części Zachodniej Usambara przed panowaniemMbeghi   /42

1.4. Walka o wpływy polityczne za pierwszych Kilindich i jej pozostałości w ustroju państwa  /52

ROZDZIAŁ 2. WSPÓLNOTY POCHODZENIOWE W USAMBARA   /57

2.1. Wspólnoty plebejskie   /57

2.2. Kilindi   /61

2.2.2. Ekspansja wewnętrzna Kilindich i rozwój państwa. Udział Kilindich w populacji Usambara   /62

2.2.3. Zgromadzenia Kilindich   /75

CZĘŚĆ II. FUNKCJONOWANIE UMOWY SPOŁECZNEJ W XIX WIEKU  /81

ROZDZIAŁ 3. WSPÓLNOTY TERYTORIALNE I ICH RELACJE DO WŁADZY PAŃSTWOWEJ   /83

3.1. Wspólnota wioskowa   /83

3.2. Miejsce klientów, sług i niewolników we wspólnotach terytorialnych  /87

3.3. Okręgi, prowincje, wodzostwa   /91

3.4. Społeczna kontrola władzy   /93

3.4.1. Urzędy i instytucje kolektywne przy wodzach  /93

3.4.2. Kontrola władzy za pomocą instytucji utumbe  /100

3.4.3. Kontrola władzy i młodzi wojownicy

ROZDZIAŁ 4. BUDOWA I FUNKCJONOWANIE PAŃSTWA. KORZYŚCI I KOSZTY UMOWY SPOŁECZNEJ   /107

4.1. Armia i organizacja obrony    /107

4.2. Prawo i jego egzekucja   /110

4.2.1. Prawo i procedury sądowe   /112

4.2.1.1. Techniki procesowe   /112

4.2.1.2. Kary i opłaty sądowe   /114

4.2.2. Władza policyjna   /116

4.2.3. Przywileje prawne Kilindich   /117

4.3. System gospodarczy państwa   /119

4.3.1. Władza i prawo własności   /119

4.3.2. Świadczenia i podatki   /121

4.3.3. Świadczenia w postaci pracy przymusowej  /124

4.3.4. Zwolnienia od opłaty za żonę  /125

4.3.5. Wydatki władcy i wodzów  /126

4.3.6. Wpływy z handlu   /128

CZĘŚĆ III. INTERPRETACJE  /131

ROZDZIAŁ 5. POCHODZENIE WŁADZY, JEJ ZAKRES I LEGITYMIZACJA W CEREMONIALE I SYMBOLICE PAŃSTWA   /133

5.1. Stolice i rezydencje wodzów  /134

5.2. Publiczny wizerunek władzy   /138

5.3. Ceremonia intronizacji władcy   /145

5.4. Pogrzeb i żałoba po zmarłym władcy   /150

ROZDZIAŁ 6. WŁADZA, ETNOS I INTEGRACJA KULTUROWA W USAMBARA   /160

6.1. Kilindi, Shambala i obcy – kształtowanie się plemienia  /160

6.2. Charyzma, uganga i władza   /171

6.3. Władza i tradycja historyczna   /177

ZAKOŃCZENIE   /184

ANEKSY   /190

1. Uwagi na temat chronologii dziejów państwa Kilindich  /190

2. Proponowana chronologia   /190

3. Słowniczek terminów z języków afrykańskich używanych w pracy  /193

4. Uwagi na temat pisowni i edycji tekstu   /194

5. Genealogia lineału panującego u Vugha   /196

6. Mapa Usambary i Bondei  /197

BIBLIOGRAFIA

Skróty   /199

Źródła nie publikowane  /199

Źródła publikowane   /200

Czasopisma  /202

Opracowania  /203

Indeks imion własnych, nazw etnicznych i geograficznych   /206