Działania medyków na rzecz małej i wielkiej ojczyzny (XIX–XX wiek)

Redakcja: Wojciech Ślusarczyk, Gabriela Frischke, Roksana Wilczyńska

Rok wydania: 2020

Ilość stron: 268

Oprawa: miękka

Format: 15,8 cm x 22,8 cm

W przeszłości – ze względu na posiadane wyższe wykształcenie i względnie wysoką pozycję majątkową – medycy wchodzili w skład wąskich lokalnych elit społecznych. Zjawisko to było szczególnie widoczne na prowincji. Sytuacja ta predestynowała ich do odgrywania istotnych ról społecznych. Poza wykonywaniem zawodu byli animatorami lokalnego życia kulturalnego i gospodarczego. Kierowani patriotycznym obowiązkiem stanowili często siłę napędową pracy organicznej, ważnej w czasach zaborów i w niepodległym państwie. Gdy Polski nie było na mapie Europy, włączali się w konspirację. Działania medyków wykraczały więc często poza ich rudymentarne obowiązki zawodowe.

Celem książki jest przedstawienie zarysu powyższego zjawiska. Autorzy skupiają się głównie na XIX i XX wieku – czasie, w którym ukształtowały i upowszechniły się pojęcia współczesnego patriotyzmu i wyrosłej na gruncie oświeceniowym społecznej użyteczności jednostek. Przejawy tytułowej aktywności widoczne były jednak już w epoce nowożytnej. Monografia ta jest przyczynkiem do dalszych badań z zakresu biografistyki oraz prozopografii. Ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta Bydgoszczy. Stanowi wkład Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w obchody Bydgoskiego Roku Wolności (2019 r.).

Spis treści:

Wstęp  /7

J. Białowąs - Działalność Bazylego Rudomicza w małej ojczyźnie - Zamościu, na podstawie jego dziennika  /11

M.C. Paczkowski OFM - Praca misyjna i posługa medyczna na Bliskim Wschodzie. Wątki franciszkańskie i polskie (XVI-XX wiek)  /25

P. Wysokiński - Mikołaj i Józef Mianowscy - uczeni i patrioci  /57

B. Chojnacka - "W pogoni za pełnią życia". Stefan Szmaj - lekarza i artysta w międzywojennej Bydgoszczy  /75

K. Giziński - Rajmund Lewandowski - lokalny lekarz i społecznik, grafik i kolekcjoner o międzynarodowym uznaniu  /109

M. Synak - Dr Jan Paweł Łukowicz z Chojnic - pomorski lekarz i działacz łowiecki  /129

M. Grabowska, O. Romanowska-Grabowska - Zbigniew Romanowski (1908-1978): zaangażowanie społeczne i patriotyczne lekarza w kontekście wpływów środowiska rodzinnego i szkolnego  /143

M. Zimny - Pod niebem Podola, Wilna, Krzemieńca i Kluczborka - Maria Skibniewska z domu Pfaffius  /163

H. Kurowska - System opieki zdrowotnej na ziemi lubuskiej w latach 1945-1950. Zarys problemu  /185

R. Łazarz - Mitologia wrocławskiej ospy  /219

G. Frischke, W. Ślusarczyk - Jerzy Dunin-Borkowski - farmaceuta ratujący historię od zapomnienia  /241

W. Ślusarczyk - Działania łabiszyńskich aptekarzy na rzecz lokalnej społeczności  /251

Alfabetyczny spis autorów  /267